Biên phòng - Với chiều dài bờ biển 189km, Phú Yên là một trong 28 tỉnh, thành có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế biển. Nơi đây là điểm khởi phát nghề câu cá ngừ đại dương nên chính quyền và các cơ quan chức năng ở địa phương, trong đó có BĐBP luôn nỗ lực triển khai nhiều giải pháp, góp phần khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) đối với ngành thủy sản Việt Nam.
Tuyến biển Phú Yên trải dài qua 25 xã, phường thuộc 4 huyện, thị xã, thành phố với địa hình đa dạng, có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế thủy sản, du lịch, thương mại dịch vụ, vận tải biển. Đến nay, toàn tỉnh có 1.921 tàu cá, trong đó, có 608 tàu cá hành nghề ở vùng lộng, 652 tàu hoạt động vùng khơi và 661 tàu khai thác hải sản ven bờ. Lắm lúc phải đối mặt với hiểm nguy khi mưa dông, bão tố và sự cố kỹ thuật, nhưng khát vọng làm giàu từ biển, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc đã thôi thúc ngư dân ngày đêm vươn khơi, bám biển.
"Dự báo công tác phòng, chống khai thác IUU có nhiều khó khăn, thử thách, nên tỉnh Phú Yên luôn xác định đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục. Đặc biệt là cao điểm thực hiện kế hoạch hành động theo Quyết định số 81/QĐ-TTg ngày 13/2/2023 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Phú Yên sẽ tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị, trong đó có sự tham gia của BĐBP, quyết liệt triển khai nhiều biện pháp tích cực, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tăng cường kiểm tra và kiên quyết xử lý vi phạm... để cùng cả nước sớm khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” thủy sản của EC” - Ông Lê Tấn Hổ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phú Yên khẳng định.
Thế nhưng, do lợi ích kinh tế, nhận thức của số ít bộ phận người dân chưa cao, ý thức chấp hành pháp luật của một số chủ tàu chưa nghiêm nên đã xuất hiện tình trạng ngư dân đưa tàu đi khai thác trái phép tại vùng biển nước ngoài. Trong vòng 10 năm qua, toàn tỉnh Phú Yên có 14 tàu cá với 94 ngư dân xâm phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản đã bị bắt giữ. Nghiêm trọng nhất là tàu cá PY96173TS do ông Phạm Tô (trú tại phường Phú Đông, thành phố Tuy Hòa) làm thuyền trưởng xâm phạm vùng biển Philippines vào cuối tháng 9/2017; vụ việc khiến 2 ngư dân bị bắn chết, 5 người còn lại bị bắt giữ 2 tháng mới trao trả.
Thời điểm này cũng là lúc EC cảnh báo “thẻ vàng” (ngày 23/10/2017), nên Chính phủ chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Quốc phòng cùng các bộ, ngành liên quan và địa phương ven biển huy động hệ thống chính trị, quyết liệt thực hiện nhiều giải pháp tháo gỡ “thẻ vàng”, trong đó có sự tham gia của lực lượng BĐBP, Hải quân, Cảnh sát biển.
Theo Đại tá Nguyễn Ngọc Minh, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy BĐBP Phú Yên, để lãnh đạo thực hiện hiệu quả nhiệm vụ công tác Biên phòng, trong đó có “cuộc chiến” chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), 6 năm qua, Đảng ủy BĐBP Phú Yên thường xuyên tổ chức cho 100% đảng viên học tập, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của các cấp trong các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm về chống khai thác IUU.
Trong đó, Đảng ủy BĐBP Phú Yên luôn chú trọng thực hiện hiệu quả quy chế phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp. Theo đó, từ năm 2017 đến nay, mỗi năm có hơn 70 đảng viên của 6 đồn Biên phòng: Xuân Hòa, Xuân Đài, An Hòa Hải, Tuy Hòa, Hòa Hiệp Nam và cửa khẩu cảng Vũng Rô được giới thiệu về sinh hoạt Đảng tại 61 chi bộ thôn, khu phố ở 25 xã, phường ven biển tỉnh Phú Yên. Đây chính là những nhân tố tích cực đã cùng cán bộ, chiến sĩ BĐBP thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị, góp phần nâng cao năng lực và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng; đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Biên giới quốc gia, Luật Thủy sản...
Bên cạnh đó, Đảng bộ 6 đồn Biên phòng thường xuyên tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các xã, huyện biên giới biển đẩy mạnh phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền vùng biển và an ninh trật tự khu vực biên giới biển”; xây dựng và tổ chức hoạt động hiệu quả 170 “Tổ sản xuất an toàn trên biển”, 5 “Bến - bãi an toàn”, 81 “Dòng họ tự quản về an ninh trật tự”... với 7.554 người tham gia tuần tra bảo đảm an ninh trật tự và đấu tranh chống khai thác IUU.
“Trong các cuộc tuyên truyền và trên tờ rơi đều nêu rõ những biện pháp khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của EC, hậu quả thiệt hại về người và tài sản khi tàu cá xâm phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản bất hợp pháp; các hình thức xử lý vi phạm, những bất lợi về kinh tế xuất khẩu thủy sản nếu không quyết liệt chống khai thác IUU. Từ đó, tạo chuyển biến tích cực từ nhận thức đến hành động của chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân” - Đại tá Trương Thiên An, Phó Chính ủy BĐBP Phú Yên cho biết thêm.
Từ sự phối hợp của BĐBP Phú Yên với Chi cục Thủy sản tỉnh Phú Yên, chính quyền, đoàn thể từ huyện đến xã ven biển..., “cuộc chiến” chống khai thác IUU ở Phú Yên đạt hai kết quả nổi bật. Thứ nhất, đến nay, 98,16% tàu cá hành nghề vùng khơi đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, 1,84% còn lại là 13 tàu cá nằm bờ từ lâu hoặc đang giải quyết tranh chấp dân sự. Thứ hai, từ năm 2019 đến nay, không có tàu cá nào của ngư dân Phú Yên bị bắt giữ do xâm phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản bất hợp pháp.
Những nỗ lực chống khai thác IUU hơn 6 năm qua ở Phú Yên là kết quả huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Với riêng Đảng bộ BĐBP Phú Yên, trong 5 năm (2018-2022), Đảng bộ BĐBP Phú Yên luôn hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ, vinh dự được Bộ Quốc phòng tặng 2 Cờ thi đua, Bộ Tư lệnh BĐBP tặng 3 Cờ thi đua, Tỉnh ủy Phú Yên tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen.
Hữu Toàn
