Bài 6: Tăng cường đoàn kết quốc tế, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển

Trong thời kỳ chiến tranh, trên tuyến biên giới Việt Nam-Lào, chấp hành chỉ thị của Đảng và Bộ Công an, với tinh thần quốc tế cao cả "giúp bạn là tự giúp mình", Bộ Tư lệnh CANDVT chỉ đạo các đơn vị CANDVT các tỉnh biên giới Việt Nam - Lào gấp rút thành lập các đội công tác sang phối hợp với lực lượng vũ trang bạn chiến đấu giữ vững vùng giải phóng và tuyến hành lang chiến lược sát biên giới Việt Nam - Lào, xây dựng căn cứ để bạn tiến hành cuộc chiến đấu lâu dài chống đế quốc Mỹ và bọn phản động phái hữu.

Công tác và chiến đấu trên đất bạn Lào, trong điều kiện hoạt động vô cùng khó khăn, nguy hiểm, xa Tổ quốc, xa đơn vị nhưng các tổ đội công tác ngoại biên CANDVT luôn khắc phục khó khăn, nêu cao tinh thần quốc tế cao cả; nắm vững và thực hiện tốt đường lối, quan điểm của Đảng, tôn trọng độc lập, chủ quyền của bạn, tích cực xây dựng cơ sở phục vụ cho công tác bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới Tổ quốc. Những cống hiến của các đội công tác cơ sở ngoại biên CANDVT đối với cách mạng và nhân dân Lào đã tô thắm thêm tình cảm trong sáng, thủy chung giữa hai nước và hai dân tộc, tích cực góp phần vun đắp tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào "mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững".

Trên tuyến biên giới Việt Nam-Campuchia, thực hiện nhiệm vụ quốc tế giúp bạn Campuchia, CANDVT và BĐBP Việt Nam ngày nay đã triển khai 7 trung đoàn sang làm nhiệm vụ quốc tế giúp bạn, phối thuộc với các đơn vị quân đội truy quét tàn quân và còn tham gia bảo vệ cơ quan đầu não của bạn và cơ quan đầu não của ta sang làm nhiệm vụ giúp bạn, bảo vệ biên giới đất liền, tuyến biển của bạn. Hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ CANDVT và BĐBP Việt Nam ngày nay đã luôn khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, không tiếc xương máu sát cánh cùng nhân dân và quân đội cách mạng của bạn chống kẻ thù chung, bảo vệ sự nghiệp cách mạng của bạn cũng như của chính mình, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế mà Đảng, Nhà nước giao.

Trong thời kỳ đổi mới, cùng với việc quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã phát huy tốt vai trò tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng ban hành nhiều văn bản quan trọng về công tác xây dựng và quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, giữ vững ổn định tình hình ở khu vực biên giới như: Nghị quyết 33-NQ/TW ngày 28/9/2018 về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới; Đề án “Tăng cường hợp tác quốc phòng Việt Nam-Lào, Việt Nam-Campuchia đến năm 2020 và những năm tiếp theo”; “Thỏa thuận hợp tác biên phòng giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Quốc phòng Trung Quốc”...

Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP cũng chủ trì, tham mưu cho Bộ Quốc phòng tổ chức ký kết các văn bản hợp tác quốc tế trong lĩnh vực hợp tác biên phòng và phối hợp quản lý, bảo vệ biên giới; quản lý, kiểm soát cửa khẩu, đấu tranh phòng chống ma túy và tội phạm; đảm bảo an ninh, trật tự khu vực biên giới với 3 nước láng giềng: Trung Quốc, Lào và Campuchia. Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã ban hành Kế hoạch số 33-KH/ĐU ngày 5/11/2015 về thực hiện Nghị quyết số 806-NQ/QUTW ngày 31/12/2013 của Quân ủy Trung ương về hội nhập quốc tế và đối ngoại về quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo; Bộ Tư lệnh BĐBP cũng ban hành Chỉ thị số 1565/CT-BTL ngày 9/5/2018 về nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng, đối ngoại biên phòng. Đồng thời, chỉ đạo Bộ Chỉ huy 25 tỉnh biên giới đất liền tổ chức ký kết biên bản hợp tác thuộc lĩnh vực biên phòng với đại diện lực lượng quản lý bảo vệ biên giới tương ứng (cấp tỉnh) của Trung Quốc, Lào và Campuchia.

Với một hệ thống các văn bản được ký kết, công tác phối hợp quản lý, bảo vệ biên giới giữa BĐBP với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới của các nước láng giềng được triển khai đồng bộ, thực chất, nền nếp, hiệu quả. Các bên thường xuyên, luân phiên tổ chức gặp mặt, hội đàm định kỳ theo 3 cấp (Bộ Tư lệnh, Bộ Chỉ huy và đồn, trạm Biên phòng) để trao đổi, phối hợp trên các lĩnh vực hợp tác biên phòng. BĐBP các tỉnh, thành phố đã chủ động phối hợp tổ chức tuần tra song phương với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới các nước láng giềng; phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm qua biên giới... Qua đó, đã nâng cao hiệu quả công tác phối hợp, quản lý, bảo vệ biên giới, xử lý kịp thời các tình huống xảy ra trên biên giới.

Bên cạnh đó, thông qua các chương trình giao lưu hữu nghị biên giới với các nước láng giềng, như: Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam-Trung Quốc; Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam-Lào-Campuchia lần thứ nhất (cấp Bộ Quốc phòng); Giao lưu "Biên cương thắm tình hữu nghị"; Giao lưu hữu nghị biên giới với Lào, Campuchia (cấp Bộ Tư lệnh, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh) và Giao lưu công tác chính trị với Công an Biên phòng Trung Quốc ở từng cấp... đã góp phần củng cố mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa Quân đội nói chung và BĐBP nói riêng với Quân đội, lực lượng bảo vệ biên giới các nước láng giềng, có sức lan tỏa lớn, nhất là với chính quyền, địa phương, nhân dân hai bên biên giới; thể hiện sự năng động sáng tạo trong công tác đối ngoại biên phòng của BĐBP.

Đặc biệt, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chỉ đạo và tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương về công tác đối ngoại biên giới thông qua các mô hình kết nghĩa đồn, trạm, lực lượng vũ trang; kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới để góp phần xây dựng, củng cố lòng tin, tình đoàn kết hữu nghị với các nước láng giềng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân hai bên biên giới qua lại thăm thân, trao đổi kinh nghiệm phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân hai bên biên giới. Đến thời điểm hiện tại, trên toàn tuyến biên giới đất liền đã triển khai kết nghĩa đồn, trạm, lực lượng vũ trang được 188 cặp đồn, trạm Biên phòng; 215 cặp cụm dân cư hai bên biên giới.

Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP còn phối hợp tổ chức, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý, bảo vệ biên giới cho cán bộ của bạn Lào, Campuchia theo các biên bản thỏa thuận hợp tác quốc phòng song phương hàng năm và trao đổi, tập huấn nghiệp vụ biên phòng và giao lưu công tác chính trị với Công an Biên phòng Trung Quốc... Qua đó, tạo sự thống nhất từ nhận thức đến hành động trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng độc lập chủ quyền, tôn trọng lợi ích của mỗi bên và góp phần xây dựng, củng cố niềm tin của nhân dân hai nước về biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, phát triển lâu dài; đưa đối ngoại biên phòng trở thành điểm sáng trong đối ngoại quốc phòng.

Trong vai trò Chủ tịch Ủy ban Hợp tác cửa khẩu phía Việt Nam theo phân cấp của Chính phủ và ủy quyền của Bộ Quốc phòng, BĐBP đã chủ trì, phối hợp với 7 tỉnh biên giới đất liền của Việt Nam tiếp giáp với Trung Quốc, các ban, bộ, ngành liên quan tổ chức tốt các hoạt động gặp gỡ, khảo sát song phương; báo cáo đề xuất Chính phủ nâng cấp một số cặp cửa khẩu, kéo dài thời gian thông quan, tạo điều kiện thuận lợi, thông thoáng, nhưng đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định cho hoạt động xuất, nhập cảnh của người, phương tiện, xuất nhập khẩu hàng hóa theo đúng quy chuẩn quốc tế và Hiệp định khung về hợp tác kinh tế ASEAN-Trung Quốc.

Không chỉ chú trọng đến công tác đối ngoại biên phòng với các nước láng giềng, BĐBP còn tích cực tham gia thực hiện các dự án, chương trình hợp tác với các tổ chức quốc tế UNODC, IOM thuộc tiến trình COMMIT (phòng chống ma bán người giữa các nước tiểu vùng sông Mê Kông), chương trình AAPTIP về nâng cao năng lực phòng, chống mua bán người; tham gia hợp tác quốc phòng, hợp tác biên phòng với Liên bang Nga, Australia, Hoa Kỳ, Ấn Độ, Thái Lan... để góp phần bảo vệ biên giới “từ sớm, từ xa” theo đúng quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước và chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng.

Ngoài ra, thực hiện Chương trình “Nâng bước em tới trường-Con nuôi đồn Biên phòng” của Bộ Tư lệnh BĐBP, BĐBP các tỉnh còn nhận đỡ đầu gần 200 cháu học sinh người Lào và học sinh người Campuchia sinh sống ở khu vực biên giới mỗi tháng 500.000 đồng/cháu; tổ chức khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người dân, lực lượng vũ trang của Lào và Campuchia ở khu vực biên giới. Những hoạt động thấm đẫm tình đoàn kết, hữu nghị của BĐBP Việt Nam với quân và dân nước bạn Lào và Campuchia đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại biên phòng, ngoại giao nhân dân ở khu vực biên giới.

Nhìn lại những dấu ấn nổi bật trong công tác đối ngoại biên phòng của BĐBP thời gian qua, có thể khẳng định Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã nắm chắc tình hình, vận dụng linh hoạt, sáng tạo hoạt động đối ngoại biên phòng để bảo vệ biên giới “từ sớm, từ xa”, bằng biện pháp hòa bình theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng. Qua đó, tiếp tục phát huy truyền thống "Tăng cường đoàn kết quốc tế, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển với các nước láng giềng" quý báu của lực lượng mà các thế hệ cán bộ, chiến sĩ CANDVT và BĐBP ngày nay đã không tiếc máu xương vun đắp và gìn giữ suốt 65 năm qua.

Bài 7: Những chiến công, thành tích vẻ vang của BĐBP

Hương Mai