Thời gian qua, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị lợi dụng kết quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng ta để tung ra các luận điệu xuyên tạc, hướng lái dư luận xã hội. Chúng rêu rao rằng, “đấu tranh, phòng, chống tham nhũng, xử lý cán bộ, đảng viên là “thanh trừng phe phái”, “đấu đá nội bộ, phe cánh”, “tranh giành quyền lực; xử lý kỷ luật cán bộ, đảng viên sai phạm chỉ là “trò đánh trống, khua chiêng nhằm che mắt thế gian”, là chính “ta đánh ta”; gần đây chúng còn đưa ra những quan điểm xuyên tạc, kích động dư luận rằng không ai có thể tin rằng ở Việt Nam: "Chống tham nhũng không có vùng cấm, không có ngoại lệ"; chúng cho rằng đây là “Một cuộc “thanh trừng” trong Đảng ở Việt Nam”, “Không cần phải thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng”; không cần gán ghép “tham nhũng” với “tiêu cực”; không cần đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng; chỉ cần “thay đổi thể chế chính trị” là sẽ không còn tham nhũng....

Để thực hiện những âm mưu, thủ đoạn nham hiểm đó, chúng tận dụng triệt để internet, mạng xã hội để tuyên truyền, phát tán những Clip, bài viết tập trung vào những vụ việc vi phạm kỷ luật của một số cán bộ, đảng viên, bình luận về nguyên nhân dẫn đến thoái hóa, biến chất, nguyên nhân dẫn đến sai phạm, nguyên nhân "thanh trừng" trong nội bộ; từ đó hướng lái tư tưởng, gieo rắc các quan điểm sai trái, xuyên tạc, bóp méo, thổi phồng các vụ việc trên; gây hoài nghi trong dư luận nhân dân; nhằm phủ nhận những nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân ta và kết quả của công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

1. Cơ sở lý luận để đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch

Trước hết, cần nhận thức rõ bản chất của tham nhũng, tiêu cực là một hiện tượng xã hội đã xuất hiện rất sớm trong lịch sử loài người từ khi xã hội phân chia giai cấp, nó tồn tại ở mọi chế độ chính trị với tính chất, mức độ khác nhau, gắn liền với nhà nước và quyền lực; nó là sản phẩm của tất cả các thể chế chính trị từ khi có nhà nước, không phải của riêng chế độ xã hội chủ nghĩa.

Ở thời kỳ của C.Mác và Ph.Ăng-ghen, các ông chưa đưa ra những quan điểm riêng về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bởi lúc bấy giờ trên thế giới chưa có một tổ chức đảng cộng sản; chưa có quốc gia nào giành được chính quyền cách mạng. Những ý kiến của các ông chủ yếu tập trung vào xây dựng, hoàn chỉnh lý luận về Đảng Cộng sản và xây dựng Đảng vững mạnh, lãnh đạo giành chính quyền; đồng thời, C.Mác, Ph.Ăng-ghen luôn coi trọng đấu tranh quyết liệt với những biểu hiện suy thoái của cán bộ, đảng viên cộng sản. Trong đó, tập trung vào đấu tranh với những biểu hiện giảm sút vai trò tiên phong, gương mẫu; dao động, giảm lòng tin vào mục tiêu, lý tưởng của Đảng; vi phạm tiêu chuẩn, tư cách đảng viên và các nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Đảng; bè phái, vô chính phủ, …

Kế thừa và phát triển lý luận của C.Mác và Ph.Ăng-ghen trong một hoàn cảnh mới, ở thời kỳ của V.I.Lê-nin, ông đã đưa ra nhiều quan điểm về đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; cụ thể trong các bài viết và phát biểu của mình, V.I. Lê-nin cho rằng, tham nhũng là những hành vi lợi dụng chức quyền, vị trí công tác để tư lợi cá nhân, làm suy giảm quyền lực tổ chức. Bằng cách tiếp cận này, V.I.Lê-nin đã chỉ ra căn nguyên của tham nhũng là quyền lực và quyền lực bị tha hóa. Từ đó, V.I.Lê-nin đặc biệt chú ý đến những tác hại của tham nhũng đối với quyền lực lãnh đạo của Đảng và quyền lực quản lý của nhà nước. V.I.Lê-nin gọi tham nhũng, hối lộ là “kẻ thù” bởi nó làm suy yếu Đảng, làm suy giảm quyền lực nhà nước, gây ảnh hưởng đến uy thế, thanh danh của Đảng và Nhà nước, dễ tạo ra nguy cơ biến bộ máy chính quyền và các tổ chức đảng trở thành bộ máy quan liêu mới, xa rời lợi ích của Đảng, của nhân dân.

Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc đến bằng một thuật ngữ chung nhất là "tham ô". Người cho rằng: “Tham ô là hành động xấu xa nhất, tội lỗi, đê tiện nhất trong xã hội. Tham ô là trộm cắp của công, chiếm của công làm của tư. Nó làm hại đến sự nghiệp xây dựng nước nhà; hại đến công việc cải thiện đời sống của nhân dân; hại đến đạo đức cách mạng của người cán bộ và công nhân”[2]. Người kết luận đó là “giặc nội xâm”, Người ví nó là loại giặc “vô hình, vô cảm”, là “kẻ địch trong người, trong nội bộ”[3], nó vô cùng nguy hiểm. Nó “luôn luôn lẩn lút trong mình ta”, “khó thấy, khó biết”; đó là “một cuộc chiến đấu khổng lồ” để “chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi”[4]. Vì thế, để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, cần phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất của Đảng và Chính phủ; cần xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện rộng rãi trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân; phải làm cho mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân khinh ghét, xa lánh tham ô, lãng phí.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng “tham nhũng là “khuyết tật bẩm sinh” của quyền lực và là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ; thời đại nào, chế độ nào, quốc gia nào cũng có, không thể xóa bỏ tận gốc tham nhũng trong một thời gian ngắn”[5]. Để làm tốt công tác phòng, chống tham nhũng, Tổng Bí thư nhấn mạnh “yếu tố cơ bản, nền tảng, có tác dụng ngăn chặn từ gốc hành vi tham nhũng là phải “nhốt” quyền lực trong “lồng” thể chế”[6]; “phải từng bước hoàn thiện cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để bảo đảm “không thể”, “không dám”, “không muốn”, “không cần” tham nhũng”[7].

Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng năm 2003 chỉ rõ: “Tham nhũng là sự lợi dụng quyền lực của nhà nước để trục lợi riêng”. Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 của Việt Nam cũng đã xác định: “Tham nhũng, tiêu cực là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi”.

2. Cở sở thực tiễn đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng và Nhà nước ta

Hội nghị giữa nhiệm kỳ khoá VII (năm 1994), Đảng ta xác định tham nhũng và tệ quan liêu là một trong bốn nguy cơ, thách thức lớn, cản trở công cuộc đổi mới đất nước. Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII khẳng định: “Tình trạng tham nhũng, quan liêu, lãng phí của một bộ phận cán bộ, đảng viên có chiều hướng phát triển nghiêm trọng hơn”[8]. Đại hội IX của Đảng nhấn mạnh: “Nạn tham nhũng diễn ra nghiêm trọng, kéo dài gây bất bình trong nhân dân và là một nguy cơ đe dọa sự sống còn của chế độ ta”[9]. Đại hội X của Đảng tiếp tục khẳng định: “Tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu nhân dân trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên diễn ra nghiêm trọng, kéo dài chưa được ngăn chặn, đẩy lùi... Đó là một nguy cơ lớn liên quan đến sự sống còn của Đảng, của chế độ”[10]. Đại hội XI của Đảng chỉ rõ: “Tham nhũng, lãng phí, quan liêu, những tiêu cực và tệ nạn xã hội chưa được ngăn chặn, đẩy lùi mà còn tiếp tục diễn biến phức tạp... làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, đe dọa sự ổn định, phát triển của đất nước”[11]; Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khoá XI “Một số vấn đề cấp bách về công tác xây dựng Đảng hiện nay” xác định, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là một trong 9 biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống. Đại hội lần thứ XII của Đảng nhận định: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; sự tồn tại và những diễn biến phức tạp của tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí”[12]. Đại hội XIII của Đảng đánh giá: “Tham nhũng, lãng phí trên một số lĩnh vực, địa bàn vẫn còn nghiêm trọng, phức tạp với những biểu hiện ngày càng tinh vi, gây bức xúc trong xã hội. Tham nhũng vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa của Đảng và chế độ ta”[13].

Căn cứ Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 162-QĐ/TW, ngày 1/2/2013, thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng Bí thư làm Trưởng Ban chỉ đạo, và đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ rộng rãi của toàn xã hội, tạo ra tâm lý phấn khởi, khí thế mới trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.

Báo cáo tại Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm việc thực hiện (2012 - 2022) nêu rõ, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 2.740 tổ chức đảng, gần 168.000 đảng viên, trong đó có 7.390 đảng viên bị kỷ luật do tham nhũng; đã kỷ luật hơn 170 cán bộ cấp cao diện Trung ương quản lý, trong đó có 4 Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị; 29 Ủy viên Trung ương, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; 50 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang,... Thời gian vừa qua, một loạt các sai phạm được đưa ra xét xử nghiêm minh. Điều này khẳng định công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt nhiều kết quả quan trọng, tạo chuyển biến tích cực, “có bước đột phá, được tiến hành quyết liệt, có hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu, gắn kết chặt chẽ giữa “xây” và “chống” góp phần thức tỉnh, cảnh báo, ngăn chặn từng bước và đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, suy thoái.

Tính từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII đến tháng 11/2022, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành kỷ luật 69 cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, trong đó có 7 Ủy viên Trung ương Đảng, 6 nguyên Ủy viên Trung ương Đảng gồm 5 bộ trưởng, nguyên bộ trưởng; 7 bí thư, nguyên bí thư tỉnh ủy; 2 chủ tịch, nguyên Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; 18 thứ trưởng, nguyên thứ trưởng và tương đương; 13 chủ tịch, nguyên chủ tịch tỉnh; 4 nguyên phó bí thư thường trực tỉnh ủy; 20 sĩ quan cấp tướng. Chỉ tính riêng trong năm 2023, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành gần 50 văn bản về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Quốc hội ban hành, thông qua 18 nghị quyết, Chính phủ đã ban hành 126 nghị định, nghị quyết; Cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã xem xét kỷ luật 606 tổ chức đảng, 24.162 đảng viên, tăng 12% về số đảng viên bị kỷ luật so với năm 2022. [14]

3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới

Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một cuộc đấu tranh hết sức gay go, lâu dài, phức tạp của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của cả hệ thống chính trị; các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch sẽ ngày càng gia tăng, tinh vi và xảo quyệt hơn. Vì vậy để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới, cần chú trọng một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và người dân để họ nhận diện rõ âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc của các thế lực thù địch, và các phần tử cơ hội, vạch trần bản chất của chúng, định hướng tiếp nhận thông tin trên mạng có chọn lọc, khách quan. Trước những sự kiện chính trị, nhất là các vụ việc phức tạp, nhạy cảm, các cơ quan thông tin, truyền thông cần khai thác thông tin từ cơ quan chức năng, để thông tin kịp thời, chính xác, bình luận trung thực, khách quan, góp phần định hướng dư luận xã hội, tạo sự thống nhất trong nhận thức, thái độ và phương pháp giải quyết vấn đề.

Hai là, Đẩy mạnh quán triệt và thực hiện các văn bản, chỉ thị, nghị quyết của Đảng các cấp về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; để mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân có nhận thức đúng đắn với nhiệm vụ này. Như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh tinh thần: “Nhất hô bá ứng”, “Tiền hô hậu ủng”, “Trên dưới đồng lòng”, “Dọc ngang thông suốt” để nói lên tinh thần đoàn kết, thống nhất về nhận thức, hành động, vì sự nghiệp cách mạng chung và công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nói riêng.

Ba là, mỗi tổ chức, cá nhân phải nhận thức rõ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là cuộc chiến chống “giặc nội xâm” của cả dân tộc do Đảng Cộng sản việt Nam lãnh đạo với tinh thần, kiên quyết phòng, chống, thẳng thắn, quyết liệt. Phòng, chống tham nhũng bằng cả cơ chế, chính sách và hệ thống kiểm soát quyền lực... Có như vậy, tham nhũng, lợi ích nhóm mới bị đẩy lùi. Đồng thời, phải luôn tỉnh táo trước các âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề này. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế, pháp luật; đồng thời tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định của Đảng, Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực;…

Bốn là, Tiếp tục triển khai mạnh mẽ Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, đây là sự định hướng chiến lược quan trọng trong việc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Để mỗi cấp ủy, mỗi đảng viên, mỗi tổ chức trong hệ thống chính trị là một chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, trong đó những người làm công tác tuyên giáo, công tác chính trị, tư tưởng, báo chí là những chiến sĩ tiên phong.

4. Kết luận

Như vậy, chúng ta có thể khẳng định: Tham nhũng, tiêu cực là một hiện tượng của xã hội, tính chất nguy hiểm của nạn tham nhũng làm ảnh hưởng xấu đến đội ngũ cán bộ, công chức; nếu không được ngăn chặn, loại bỏ sẽ gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và gây cản trở đến sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước. Tham nhũng, tiêu cực làm băng hoại những chuẩn mực đạo đức xã hội, làm xói mòn những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Hệ lụy kéo theo là làm suy thoái đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên đặc biệt là hàng ngũ lãnh đạo, một bộ phận có chức, có quyền; gây ra sự bức xúc trong dư luận xã hội và nghiêm trọng hơn là làm xói mòn, suy giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, với chế độ và sự nghiệp xây dựng đất nước hiện nay. Đấu tranh loại bỏ tham nhũng, tiêu cực là một quá trình lâu dài trong dòng chảy liên tục mà bất kỳ thể chế chính trị hay quốc gia nào cũng phải quan tâm để xóa bỏ tận gốc khuyết tật đó.

Hoàng Thành Hậu, Khoa Triết học, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng

-------------------------------------------------

[1] Phát biểu của Tổng Bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2012 - 2022, Hà Nội Ngày 30/06/2022.

[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.14, tr.141. Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011.

[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.14, tr.141. Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011.

[4] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.8, tr.56

[5], [6], [7] Phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2012 - 2022, Hà Nội ngày 30/06/2022.

[8]. Văn kiện Hội nghị TW 6 lần 2 (khóa VIII), Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2015, t.58, tr.57-58

[9] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001, tr.50

[10] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2006, tr. 263-264

[11] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 173

[12] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr.10

[13] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập.I, tr.93

[14] Số liệu tại phiên họp thứ 25, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, ngày 01/02/2024.

----------------------------------------------------------------------------------------------------

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị hội nghị TW 6 lần 2 (khóa VIII), Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2015, t.58, tr.57-58

2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001, tr.50

3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2006, tr.263-264

4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.173

5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr.10

6. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập.I, tr.93

7. Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.14, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr. 8. Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.14, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội,2011, tr. 141.

8. Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.8, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, tr.56

9. Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng phát biểu tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2012-2022. Hà Nội, ngày 30/6/2022.

10. Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư: Toàn Đảng, toàn dân chung sức, đồng lòng xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.335

11. V.I.Lê-nin, Toàn tập, tập 37, Nxb. Tiến bộ, Mát-xcơ-va 1978, tr.511

12. V.I.Lê-nin, Toàn tập, tập 54, Nxb. Tiến bộ, Mát-xcơ-va 1978, tr.235

13. Số liệu tại phiên họp thứ 25, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, ngày 01/02/2024.