Từ mô hình kết nghĩa cụm dân cư đầu tiên

Ngày 11/3/2014, tại mũi Sa Vỹ, phường Trà Cổ, TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đã diễn ra lễ ký kết nghĩa cụm cư dân biên giới giữa khu Tràng Vĩ với thôn Vạn Vĩ, thị trấn Giang Bình, TP Đông Hưng, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.

Thôn Vạn Vĩ, thị trấn Giang Bình, TP Đông Hưng chỉ cách khu Tràng Vĩ, phường Trà Cổ, TP Móng Cái một con sông. Trong thôn có trên 90% là người gốc Việt. Riêng khu vực Xuyên Tâm, Mú Thầu, Vạn Vĩ (thị trấn Giang Bình) gần như toàn bộ là người Việt sinh sống. Tất cả mọi phong tục, tập quán của người Việt ở đây cơ bản vẫn được bà con duy trì, như: Gói bánh chưng trong ngày Tết, thờ cúng ông bà tổ tiên, lễ hội cúng đình và trẻ em sinh ra được dạy tiếng Việt ... Nhân dân hai thôn - khu luôn coi nhau như anh em trong một nhà. Đó là mối quan hệ thân tộc, tự nhiên, lâu đời hàng trăm năm.

Trong 10 năm qua, hai bên đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động và giáo dục cho nhân dân hai thôn, khu xây dựng, vun đắp tình đoàn kết, hữu nghị, truyền thống: Duy trì thường xuyên công tác thăm hỏi, động viên nhau trong dịp ngày lễ, tết, lúc ốm đau và giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, cùng nhau bảo vệ môi trường sinh thái, giúp nhau khắc phục hậu quả thiên tai, phòng chống bão lũ; cứu hộ, cứu nạn trên cửa sông Bắc Luân và trên biển; phòng chống dịch bệnh. Vào các dịp lễ hội truyền thống đình Trà Cổ, đình Tràng Vĩ (Việt Nam) và lễ hội đình Vạn Vĩ (Trung Quốc), họ cùng nhau giao lưu thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ...

Phối hợp thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nhân dân hai bên biên giới chấp hành và thực hiện nghiêm 3 văn kiện pháp lý về biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, Hiệp định Hợp tác nghề cá Việt Nam - Trung Quốc. Cùng nhau bảo vệ, không làm hư hỏng mốc quốc giới, không làm thay đổi đường biên giới, dòng chảy sông biên giới; không tham gia và không tiếp tay cho tội phạm mua bán các chất ma túy, mua bán người và buôn bán hàng hóa mà hai nước Việt Nam - Trung Quốc cấm...

Đến kết nghĩa cấp phường-trấn

Ngày 26/8/2014, tại Nhà văn hóa thôn Pò Hèn đã diễn ra lễ ký kết nghĩa cụm dân cư biên giới giữa thôn Pò Hèn, xã Hải Sơn, TP Móng Cái (Việt Nam) và thôn Thán Sản, thị trấn Na Lương, khu Phòng Thành (Trung Quốc).

Mở rộng hơn, ngày 30/6/2023, tại TP Đông Hưng, phường Trần Phú, TP Móng Cái, Việt Nam và trấn Đông Hưng, TP Đông Hưng, Trung Quốc đã ký kết thỏa thuận về thiết lập mối quan hệ hữu nghị biên giới quốc tế. Hai bên nhất trí thiết lập mối quan hệ phường (trấn) hữu nghị biên giới quốc tế, thống nhất phối hợp triển khai hoạt động giao lưu tổ chức đảng (công tác dân vận, kiểm tra, giám sát, xây dựng tổ chức cơ sở đảng...), giao lưu hữu nghị đoàn thể, giao lưu nhân dân, khuyến khích hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế thương mại, đầu tư, du lịch, quản trị xã hội trên nguyên tắc bình đẳng và cùng có lợi, thúc đẩy cùng phát triển thịnh vượng.

Như vậy, mô hình “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới”, gồm Tràng Vĩ (Việt Nam) - Vạn Vĩ (Trung Quốc); Pò Hèn (Việt Nam) - Thán Sản (Trung Quốc) và mô hình thiết lập mối quan hệ hữu nghị biên giới quốc tế giữa phường-trấn (phường Trần Phú-trấn Đông Hưng) đã trở thành hoạt động ngoại giao nhân dân hết sức đặc sắc, ý nghĩa.

Ông Đỗ Viết Mạnh, Trưởng ban Dân vận, Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Móng Cái cho biết: TP Đông Hưng (Trung Quốc) và TP Móng Cái (Việt Nam) đã ký kết bản ghi nhớ về việc thiết lập cơ chế hợp tác toàn diện, đánh dấu sự hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, qua đó, đã tạo cơ hội mới cho sự phát triển và hạnh phúc của nhân dân hai địa phương. Các mô hình là minh chứng sinh động cho hiệu quả thực chất trong công tác ngoại giao nhân dân của hai bên.

Hình mẫu về công tác ngoại giao nhân dân

Mô hình "Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới" đã trở thành hình mẫu về công tác ngoại giao nhân dân trong giao lưu văn hóa, kinh tế, xã hội giữa nhân dân hai địa phương của hai nước.

Ngày 28/2/2024, tại TP Bắc Hải, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc, trong khuôn khổ Chương trình Gặp gỡ đầu Xuân 2024 giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh: Hà Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng (Việt Nam) và Bí thư Khu ủy Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc), với tinh thần tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng và cùng có lợi, Thành ủy Móng Cái, Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh và Thành ủy Đông Hưng, Đảng bộ Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây thống nhất ký kết Bản ghi nhớ về xây dựng cơ chế hợp tác toàn diện.

Trong các nội dung cơ chế hợp tác toàn diện giữa Móng Cái (Việt Nam) và Đông Hưng (Trung Quốc) đã thống nhất: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tình hữu nghị truyền thống giữa hai Đảng, hai Nhà nước và hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc; tích cực mở rộng hoạt động giao lưu và trao đổi văn hóa dân tộc, cổ vũ thế hệ trẻ hai bên tăng cường hoạt động giao lưu, kết nối, hiểu biết về truyền thống quan hệ hợp tác, hữu nghị hai nước Việt - Trung. Duy trì và phát huy hiệu quả các mô hình “phường - trấn hữu nghị”, “thôn - bản hữu nghị”, tổ chức hoạt động giao lưu định kỳ, luân phiên giữa các tổ chức chính trị-xã hội, quần chúng như: MTTQ, công đoàn, phụ nữ, thanh niên, doanh nghiệp; củng cố phát triển tình hữu nghị giữa nhân dân hai địa phương.

Như vậy, với kết quả đạt được trong 10 năm thực hiện mô hình "Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới" ở Móng Cái đã góp phần vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Trung Quốc ngày càng bền chặt, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển.

Thu Hằng