Nhìn lại hành trình lịch sử, giới chuyên gia cho biết, trước thời điểm thiết lập ngoại giao vào năm 1973, Ấn Độ và Hàn Quốc tồn tại nhiều vấn đề căng thẳng. Việc thiết lập quan hệ khởi nguồn từ sáng kiến của Ấn Độ, như một cử chỉ ngoại giao và không có kỳ vọng đáng kể.

Tuy nhiên, sau khi Chiến tranh lạnh kết thúc, quan hệ hai nước bắt đầu tiến tới những bước ngoặt quan trọng. Trước sự tăng trưởng nhanh chóng của các nước Đông Á, Ấn Độ bắt đầu quan tâm sâu sắc đến thành công của Hàn Quốc. Thời điểm đó, Hàn Quốc cũng tìm kiếm thị trường mới nổi cho nền kinh tế chủ yếu dựa vào xuất khẩu của mình. Sức hút của các lợi ích chung đã giúp Ấn Độ và Hàn Quốc xích lại gần nhau cùng một mạng lưới thỏa thuận.

Một cột mốc mang tính lịch sử là chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Hàn Quốc Kim Young Sam vào tháng 2/1996. Hai bên đã ký Hiệp định Đối tác định hướng tương lai, đặt ra mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 5 tỷ USD vào năm 2000. Tiếp đó, hai nước ký Thỏa thuận thành lập Ủy ban hỗn hợp Ấn Độ - Hàn Quốc tập trung tăng cường quan hệ thương mại, đầu tư và văn hóa.

Năm 2004, Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo Hyun thăm Ấn Độ và hai nước thiết lập quan hệ Đối tác hợp tác lâu dài vì hòa bình và thịnh vượng, đặt mục tiêu đưa kim ngạch thương mại lên 10 tỷ USD năm 2008. Năm 2005, hai nước ký Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện (CEPA), có hiệu lực từ tháng 1/2010.

Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng cũng là thời điểm Ấn Độ và Hàn Quốc phát triển quan hệ đối tác, cân nhắc nhiều hơn về mặt chiến lược. Năm 2010, hai nước thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược, bao gồm hợp tác an ninh và quốc phòng.

Năm 2015, Ấn Độ và Hàn Quốc tiếp tục nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược đặc biệt, thiết lập khuôn khổ cho các cuộc gặp cấp cao hàng năm. Thời điểm này, Ấn Độ và Hàn Quốc đã khởi xướng Đối thoại cấp bộ trưởng 2+2 về ngoại giao và quốc phòng.

Đặc biệt, vào tháng 9/2023 vừa qua, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã có cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) ở Ấn Độ. Hai bên nhất trí củng cố quan hệ đối tác chiến lược đặc biệt, cam kết tiếp tục đóng góp cho hòa bình và ổn định của khu vực thông qua hợp tác hài hòa giữa chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Hàn Quốc và chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ.

Thời điểm hiện tại, giới quan sát cho rằng, Ấn Độ dành nhiều sự quan tâm đến các hệ thống vũ khí ngày càng hiện đại của Hàn Quốc. Đây là tiền đề cho thỏa thuận trị giá 650 triệu USD để xuất khẩu pháo tự hành K9 của Hàn Quốc sang Ấn Độ. Hai bên cũng tiến hành các cuộc thảo luận về các liên doanh tiềm năng để sản xuất hệ thống vũ khí ở đất nước Nam Á.

Nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ, ngày 10/12 vừa qua, Tổng thống Hàn Quốc bày tỏ hy vọng tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược đặc biệt với Ấn Độ. Về phần mình, Thủ tướng Ấn Độ khẳng định, quan hệ song phương là một hành trình của sự tôn trọng lẫn nhau, chia sẻ các giá trị chung và mối quan hệ đối tác ngày một phát triển.

Đề cập đến những rào cản mà hai nước cần vượt qua để tạo ra những bước đột phá mang tính bền vững sau hành trình nửa thế kỷ, giới chuyên gia nhận định, Ấn Độ và Hàn Quốc cần có những sự nhượng bộ lẫn nhau để giải quyết thế bế tắc trong đàm phán sửa đổi CEPA hiện nay, hiện thực hóa mục tiêu thương mại 50 tỷ USD vào năm 2030.

Cùng với đó, hai bên cần thu hẹp khoảng cách văn hóa, trình độ phát triển để củng cố động lực quan hệ đối tác; củng cố lòng tin trong hợp tác quốc phòng; thu hẹp khoảng cách về tâm lý, góp phần vào sự phát triển bền vững, thích ứng với sự biến động của thế giới.

Thanh Trúc