Biên phòng - Theo báo cáo của cơ quan chức năng Bộ Tư lệnh BĐBP, từ đầu năm 2018 đến nay, các đơn vị BĐBP đã phát hiện 35.914 lượt người Việt Nam xuất cảnh sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp. Số người này qua biên giới bằng một trong 2 hình thức: Xuất cảnh trái phép hoặc xuất cảnh hợp pháp, sau đó trốn ở lại Trung Quốc lao động bất hợp pháp. Việc công dân Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động “chui” luôn rình rập nhiều rủi ro và gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý của lực lượng chức năng, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn khu vực.
Đại tá Đào Văn Điển, Phó Cục trưởng Cục Trinh sát BĐBP cho biết: Từ đầu năm 2018 đến nay, tình trạng người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp tiếp tục diễn biến phức tạp, không chỉ có cư dân biên giới, mà còn có cả lao động ở các xã, huyện nội địa.
Số người sang Trung Quốc làm thuê phần lớn là theo mùa vụ, lao động trong ngày, trong tuần hoặc trong tháng. Đa số là làm thuê ở các địa bàn thị trấn, huyện biên giới đối diện với Việt Nam. Một số vào sâu trong nội địa Trung Quốc làm cho các công ty đóng hộp, bốc xếp hàng hóa”... Việc người lao động xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp đã gây ra nhiều hệ lụy, nhiều trường hợp bị tai nạn lao động, dẫn đến thiệt mạng, bị cơ quan chức năng nước bạn bắt giữ, xử lý.
Trước những diễn biến phức tạp về tình trạng lao động Việt Nam vượt biên trái phép sang Trung Quốc làm thuê bất hợp pháp, ngày 3-2-2018, Bộ Tư lệnh BĐBP đã xây dựng Kế hoạch 417/KH-BTL về “Đấu tranh ngăn chặn người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc”, triển khai đến BĐBP 7 tỉnh trên tuyến biến giới Việt Nam-Trung Quốc. Đến nay, các đơn vị BĐBP đã đồng loạt ra quân, quyết liệt ngăn chặn tình trạng người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc.
Các đơn vị đã phát hiện, ngăn chặn được 538 vụ/8.828 người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp. Bên cạnh công tác đấu tranh ngăn chặn, BĐBP các tỉnh trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc đã tham mưu, phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng tổ chức tuyên truyền, vận động được 4.228 người bỏ ý định xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp. Đáng lưu ý, thời gian vừa qua, BĐBP Cao Bằng, BĐBP Quảng Ninh và Công an tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện, bắt giữ 4 vụ/3 đường dây với 10 đối tượng đưa 36 người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê.
Tuy nhiên, những biện pháp trên chỉ mang tính tạm thời, về lâu dài, cần có giải pháp hữu hiệu hơn, đảm bảo được nhu cầu lao động và quyền lợi hợp pháp của người lao động Việt Nam sang Trung Quốc làm thuê. Vừa qua, UBND tỉnh Hà Giang thí điểm triển khai, ký thỏa thuận quản lý lao động qua biên giới với chính quyền châu Văn Sơn, tỉnh Vân Nam và chính quyền thành phố Bách Sắc, Quảng Tây, Trung Quốc.
Thực hiện thỏa thuận này, đã có hàng trăm người lao động Hà Giang được đưa sang Trung Quốc làm việc. Thỏa thuận này không chỉ góp phần nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho người lao động, mà còn đảm bảo được quyền lợi chính đáng cho họ. Thông qua thỏa thuận quản lý lao động qua biên giới, người sử dụng lao động và người lao động ký kết thỏa thuận lao động một cách bình đẳng, tự nguyện, đồng thời, hai bên có trách nhiệm pháp lý với nhau, được pháp luật bảo hộ.
Cũng theo Đại tá Đào Văn Điển: “Thời gian tới, để từng bước giải quyết tình trạng người lao động vượt biên sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp, Cục Trinh sát BĐBP tham mưu và phối hợp với chính quyền các địa phương biên giới tăng cường tuyên truyền cho nhân dân nâng cao nhận thức và chấp hành tốt Hiệp định về Quy chế quản lý biên giới, không tự ý xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc; hướng dẫn người dân hiểu rõ những quy trình, thủ tục xuất cảnh sang Trung Quốc lao động hợp pháp, để giảm thiểu tình trạng người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc”.
Với cách làm mới được triển khai đồng bộ, hy vọng, người lao động tại các khu vực biên giới sẽ có nhiều cơ hội tìm được việc làm với thu nhập ổn định, được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp khi lao động ở Trung Quốc. Qua đó, góp phần giảm thiểu được tình trạng người dân Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động bất hợp pháp.
Lê Đồng