Biên phòng - Nằm ở phía Đông Bắc của Tổ quốc, mảnh đất Quảng Ninh như mũi tàu hướng ra Biển Đông. Phía núi có đường biên giới đất liền dài 118,825km, phía biển có đường phân định vịnh Bắc bộ dài 191km trên tổng thể một khu vực đa dạng địa hình, nhiều thành phần dân tộc và có vị trí chiến lược về quốc phòng – an ninh. Trải qua 20 năm thực hiện Pháp lệnh BĐBP, Quảng Ninh là một trong những tỉnh đạt nhiều thành tựu quan trọng.
Một kết quả nổi bật được lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh nhấn mạnh trong Hội nghị tổng kết 20 năm thực thi Pháp lệnh BĐBP, được tổ chức ngày 8-8-2018, tại Quảng Ninh, đó là các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị và nhân dân Quảng Ninh đã có nhận thức tích cực về Pháp lệnh BĐBP, Luật Biên giới quốc gia và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đây là kết quả của chặng đường bền bỉ trong công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân.
Với diễn tiến của từng thời kỳ phát triển kinh tế - xã hội khác nhau, tỉnh Quảng Ninh thường xuyên liên tục đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới, biển, đảo. Không ít những vấn đề khó nảy sinh trên khu vực biên giới buộc chính quyền địa phương phải có những quyết sách đúng đắn, kịp thời, tuân thủ pháp luật, đồng thời giữ mối quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai bên biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Đồng chí Nguyễn Đức Long, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định, các đơn vị BĐBP Quảng Ninh đã giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới, tạo động lực cho sự phát triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của tỉnh. BĐBP Quảng Ninh biết kết hợp nhuần nhuyễn các biện pháp công tác biên phòng, đạt nhiều thành tích ở lĩnh vực phòng chống tội phạm, chống buôn lậu, giải cứu nạn nhân bị buôn bán qua biên giới, tăng cường đầu tư kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại trong quản lý cửa khẩu, triển khai nhiều mô hình cải cách thủ tục kiểm soát người, phương tiện và hàng hóa xuất nhập cảnh, tạo ra môi trường giao thương thông thoáng, thúc đẩy kinh tế địa phương, ổn định dân cư địa bàn; tuyên truyền cho nhân dân hiểu rõ đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước trong quan hệ đối ngoại, tham mưu với địa phương đề ra nhiều quyết sách, chủ trương thực hiện Pháp lệnh BĐBP hiệu quả, sáng tạo, đi vào đời sống. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vu, quyền hạn của BĐBP được giữ vững và phát huy...
Việc tổ chức “Ngày Biên phòng toàn dân” trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh được thực hiện nền nếp, trở thành ngày hội của nhân dân biên giới, là dịp củng cố thế trận biên phòng toàn dân. Phong trào toàn dân tham gia tự quản đường biên, mốc quốc giới, giữ gìn an ninh thôn bản được tỉnh Quảng Ninh, các cấp, các ngành huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và của toàn dân để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Phòng tuyến nhân dân ngày càng được củng cố, “hun đúc” nên các điển hình tiên tiến tạo ra niềm tin và sự phấn khởi cho đồng bào trên biên giới, hải đảo.
Cho đến nay, tỉnh Quảng Ninh có 7 cặp bản - bản và 1 cặp xã - trấn kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới Việt Nam – Trung Quốc. Người dân luôn nâng cao tinh thần tự giác, chấp hành nghiêm pháp luật, quy chế biên giới, đất liền, cảng biển và tình hình tội phạm giảm hẳn. Quảng Ninh cũng là một trong nhiều tỉnh có đường biên giới gần với các khu đô thị thương mại sầm uất của nước bạn Trung Quốc. Dân cư khu vực biên giới chủ yếu là lao động tự do dẫn tới việc quản lý địa bàn phức tạp, khó khăn trong phòng chống tội phạm và buôn lậu, gian lận thương mại. Vì thế, việc thực thi pháp luật, ổn định trật tự xã hội và kiểm soát an ninh, an toàn khu vực biên giới là vấn đề bức thiết. Đến nay, đã có 283 tổ/ 2.029 hộ dân và 1.640 thành viên tham gia quản lý bảo vệ 56 cột mốc/ 78,92km đường biên giới và các cảng biển, bến bãi. Các phong trào ra đời, lớn mạnh trên các vùng biên giới biển đảo Quảng Ninh có thể kể đến như: Phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; Quần chúng tham gia tự quản ngư trường bến bãi; Tổ tàu thuyền đoàn kết, an toàn; Câu lạc bộ phụ nữ hướng về biên giới biển đảo...
Thực hiện thỏa thuận hợp tác kết nghĩa giữa các đồn Biên phòng 4 tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng và Hà Giang của Việt Nam với các trạm, chi đội Công an Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây, Trung Quốc là mô hình có ý nghĩa quan trọng đánh dấu bước phát triển chung trong công tác đối ngoại biên phòng và hợp tác giữa các đơn vị bảo vệ biên giới hai quốc gia. Những năm qua, quan hệ đối ngoại giữa các đồn, hải đội Biên phòng Quảng Ninh với các đơn vị bảo vệ biên giới phía Trung Quốc đi vào hoạt động có hiệu quả. BĐBP Quảng Ninh thường xuyên tham gia xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, huyện biên giới và thực hiện nhiệm vụ quân sự - quốc phòng theo quy định của pháp luật; thực hiện các thỏa thuận cấp cao Việt Nam – Trung Quốc, điều ước quốc tế về biên giới cửa khẩu, chủ động tăng cường hợp tác, hữu nghị, đối ngoại, giải quyết các vấn đề qua đường dây nóng, hội đàm, tránh tuyệt đối việc xảy ra xung đột trên biên giới.
Tại Hội nghị tổng kết 20 năm thi hành Pháp lệnh BĐBP, UBND tỉnh Quảng Ninh đề nghị giữ ổn định chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ, tổ chức và phạm vi hoạt động của lực lượng BĐBP như hiện nay. Đồng thời, đặt ra sự cần thiết và cấp bách phải xây dựng Luật Biên phòng vào năm 2019 trên cơ sở những thành công trong 20 năm thực thi Pháp lệnh BĐBP.
Thời gian qua, quy chế phối hợp giữa Đảng ủy BĐBP với Tỉnh ủy Quảng Ninh; giữa Đảng ủy BĐBP Quảng Ninh với các Huyện ủy, Thành ủy biên giới được duy trì thực hiện hiệu quả. Đến nay, 100% Đảng ủy các đồn Biên phòng đã ký quy chế phối hợp với Đảng ủy các xã, phường biên giới, chủ động xây dựng phương án phòng thủ, sẵn sàng chiến đấu, tìm kiếm cứu nạn, phòng chống, giảm nhẹ thiên tai. Uy tín của BĐBP ngày càng được nâng lên qua các hoạt động góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của địa phương. Đặc biệt, Quảng Ninh là một trong những địa phương thực hiện tốt công tác quản lý, sử dụng nguồn ngân sách, nhằm bảo đảm cho xây dựng, bảo vệ, quản lý biên giới quốc gia và xây dựng lực lượng BĐBP tỉnh vững mạnh toàn diện. Với chính sách đầu tư thích hợp và các phương án đầu tư hiệu quả, diện mạo kinh tế - văn hóa - xã hội khu vực biên giới đã thay đổi đáng kể theo chiều hướng tích cực. 100% các hòn đảo có dân cư sinh sống đã được đầu tư hệ thống đường giao thông, bưu điện, bến cảng, điện. Hơn 1.000 hộ dân biên giới thoát nghèo và gần 20.000 gia đình đạt chuẩn gia đình văn hóa trên các vùng biên giới trong 20 năm thực hiện Pháp lệnh BĐBP.
Thụy Văn