Thời gian gần đây, các thế lực thù địch, phần tử phản động đã tận dụng ưu thế kết nối không giới hạn về không gian, thời gian, tốc độ lan tỏa nhanh của Internet và mạng xã hội, truyền bá tư tưởng tà đạo tới tận các thôn, bản biên giới tỉnh Điện Biên. Chúng thường xuyên rao giảng những thông tin sai sự thật, vu cáo Việt Nam vi phạm dân chủ, nhân quyền; xuyên tạc tình hình tôn giáo ở Việt Nam, gây mâu thuẫn, phân biệt tôn giáo, kêu gọi kích động chia rẽ dân tộc, tôn giáo, tạo thành các “điểm nóng”. Đối tượng chủ chốt hầu hết ở nước ngoài, chỉ đạo phần tử phản động trong nước và trực tiếp truyền đạo trái phép qua các phòng họp online thông qua ứng dụng Zoom, Facebook, Zalo, Telegram...
Mùa đông năm nay, dù tiết trời lạnh thấu xương, nhưng đồng bào Mông ở bản PáVai (xã Mường Và, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La) luôn cảm thấy ấm áp bởi nhận được sự quan tâm, chia sẻ từ những người lính Biên phòng và các nhà hảo tâm. Chương trình tình nguyện mùa đông - “Xuân biên cương” của Đồn Biên phòng Nậm Lạnh, BĐBP Sơn La như thắp lên ngọn lửa giữa điệp trùng gió, điệp trùng mây nơi cuối trời biên cương.
Nhiều năm qua, với tình thương, trách nhiệm, luôn coi đồng bào các dân tộc như anh em ruột thịt, cán bộ, chiến sĩ BĐBP Sơn La đã không quản nắng mưa, hằng ngày mang con chữ đến với nhân dân ở khu vực biên giới. Việc làm ý nghĩa đó đã làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm và góp phần nâng cao dân trí cho đồng bào vùng biên.
Y tế cơ sở có tầm quan trọng, được ví như “tuyến phòng vệ đầu tiên” trong hệ thống các đơn vị làm nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe người dân. Trong đó, đội ngũ cán bộ y tế tại cơ sở đóng vai trò nòng cốt, đắc lực, tận tâm trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về y tế. Vượt qua mọi khó khăn, không chỉ khám chữa bệnh, mà họ còn tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức, thái độ, hành vi bảo vệ sức khỏe trong cộng đồng các dân tộc thiểu số. Bác sĩ đa khoa Ngô Gia Tự là một điển hình như vậy.
Nằm ngay “phên giậu” Tổ quốc, Leng Su Sìn, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên là xã có địa hình chia cắt mạnh và “hội tụ” đầy đủ cái khắc nghiệt của thời tiết: mùa Đông sương muối, rét tê tái, mùa Hè thì nắng nóng, bỏng rát gió Lào. Ở vùng đất số hộ nghèo đói còn chiếm tới hơn 60%, thì con đường đến trường của các em nơi đây còn vô vàn gian khó. Và các thầy, cô giáo phải là những người rất tâm huyết với vùng cao này mới duy trì việc học hành và nuôi dạy các em.
“Đèo cao thì mặc đèo cao/Trèo lên đến đỉnh ta cao hơn đèo”. Câu thơ thật đúng với đoàn công tác chúng tôi khi lên thăm Trạm Biên phòng Nậm Lạnh, Đồn Biên phòng Nậm Lạnh, BĐBP Sơn La. Con đường dài 25km từ đồn Biên phòng lên biên giới toàn dốc ngược. Đèo “Tin toốc”, dù đã được trải nhựa nhưng rất nhỏ, quanh co, khúc khuỷu. Nhiều đoạn cua gấp, khiến người ngồi trên xe nhiều lúc cảm thấy thót tim. Thật đúng với tên gọi của nó: “tin toốc” - rơi chân - ý nói đèo dài và cao quá, khiến cái chân cũng muốn rời ra khỏi cơ thể. Bù lại, giữa ngày hè oi ả, xe càng lên cao, gió càng lộng và vô cùng mát mẻ. Mọi người đề nghị lái xe tắt điều hòa, mở cửa sổ để lấy khí trời...
Với mục đích kịp thời chia sẻ khó khăn với đồng bào các dân tộc ở khu vực biên giới, giúp người dân đón Tết thêm đầm ấm, vui tươi, Chương trình “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản” đã trở thành “thương hiệu” của BĐBP. Trong không khí Xuân tràn ngập khắp mọi nẻo đường, ai ai cũng phấn khởi không chỉ vì có một cái Tết no đủ, mà còn ấm tình quân - dân nơi biên giới.
Nhận rõ hệ lụy nặng nề của tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, hệ thống chính trị của tỉnh Sơn La đang nỗ lực từng ngày để thay đổi nhận thức cho người dân, đặc biệt là người dân vùng dân tộc thiểu số theo hướng chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước về Luật Hôn nhân và gia đình. Tổng hợp các biện pháp đã được triển khai nhằm mục tiêu giảm dần, tiến tới xóa bỏ hoàn toàn tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Đứng chân trên vùng đất khó, BĐBP Điện Biên đã cố gắng không ngừng để tạo nên những thay đổi mạnh mẽ ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số khu vực biên giới (KVBG). Bên cạnh việc giúp dân phát triển kinh tế, ổn định đời sống, BĐBP Điện Biên đã kịp thời phát hiện, đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn âm mưu, thủ đoạn của kẻ địch lợi dụng vấn đề dân tộc để tuyên truyền, kích động chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Chúng tôi tới Mường Lạn, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La đúng ngày địa phương này triển khai tiêm mũi 1 vaccine ngừa Covid-19 cho trẻ em dưới 12 tuổi và mũi 2, mũi 3 cho người trên 18 tuổi. Hiện, chính quyền và các cơ quan chức năng địa phương đang nỗ lực chạy đua với thời gian để tăng tỉ lệ bao phủ vaccine, đảm bảo tiêm hết số lượng vaccine được phân bổ theo đúng thời gian quy định.
Khi màn đêm buông xuống, tại một số bản vùng cao trên tuyến biên giới huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La lại có những lớp học sáng đèn. Thầy giáo là những cán bộ, chiến sĩ trong bộ quân phục với quân hàm xanh màu lá. Học viên gồm đủ mọi lứa tuổi, đồng thanh ê a theo lời giảng của thầy giáo Biên phòng. Với sự vào cuộc kịp thời của cấp ủy, chính quyền, sự nhiệt huyết, tận tâm của những “thầy giáo quân hàm xanh”, nhiều người lớn tuổi, người mù chữ đã biết đọc, biết viết, góp phần nâng cao dân trí của người dân vùng biên giới Sơn La.
Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (TTPBGDPL), 5 năm qua, tỷ lệ vi phạm pháp luật ở xã Mường Lèo, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La giảm rõ rệt, đặc biệt, không có người xuất, nhập cảnh trái phép và vi phạm quy chế khu vực biên giới. Thực tế, sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức chấp hành pháp luật của người dân sẽ là tiền đề để hướng tới việc chuyển hóa địa bàn, tạo môi trường thuận lợi, ổn định an ninh chính trị và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Trong những chuyến đi biên giới, tôi có dịp gặp gỡ những người lính bình dị mà nhiệt thành, hết lòng giúp đỡ đồng bào các dân tộc. Họ là những cán bộ, đảng viên luôn đi trước, về sau, tuyên truyền, vận động bà con các dân tộc ở phên dậu Tổ quốc giữ vững niềm tin với Đảng, phát triển kinh tế, giữ gìn an ninh trật tự khu vực biên giới. Thiếu tá Nguyễn Hữu Dậu là một trong số những cán bộ Biên phòng tiêu biểu như thế trên tuyến biên giới tỉnh Hà Giang.
Một cảm giác thật bình yên giữa cộng đồng toàn người dân tộc Thái... là cảm nhận của chúng tôi khi đặt chân đến bản Hụm (xã Chiềng Xôm, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La). Đó là một không gian xanh với những ngôi nhà sàn giữa nương vườn sum suê, bao quanh bởi tiếng suối chảy róc rách. Đây đó, những cô gái Thái xinh đẹp trong bộ trang phục truyền thống đầy màu sắc ríu rít nói cười…
Các nghiên cứu chuyên sâu chỉ ra rằng, vùng dân tộc thiểu số (DTTS) đang gặp phải những vấn đề giới nghiêm trọng hơn so với các vấn đề giới nói chung ở Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực giáo dục và đào tạo, việc làm và thu nhập, chăm sóc sức khỏe và sức khỏe sinh sản. Nhiều phụ nữ bị bó buộc trong quan niệm “trọng nam khinh nữ”, trong những “đặc quyền” của nam giới theo truyền thống dẫn tới bị hạn chế các cơ hội phát triển.
