Trung tướng, Tiến sĩ Tăng Huệ, nguyên Tư lệnh Bộ đội Biên phòng sinh ngày 4/10/1947 ở xã Yên Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Bố là cán bộ tiền khởi nghĩa, sĩ quan quân đội, một thời là cán bộ chỉ huy Công an nhân dân vũ trang tỉnh Quảng Bình, Nghệ An. Mẹ là xã viên hợp tác xã, cần cù chịu khó thay chồng nuôi con khôn lớn. Em trai là liệt sĩ hi sinh ở chiến trường miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
10 năm làm nhiệm vụ quốc tế giúp bạn Campuchia, trải qua những trận chiến sinh tử, đi qua mùa khô khát, mùa mưa dai dẳng trên những điểm cao lịch sử đã trở thành kí ức không bao giờ có thể quên đối với cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 20 Công an nhân dân vũ trang (CANDVT). Một thời máu và hoa của những người lính tình nguyện được khắc sâu qua những trang sách lịch sử và trong những câu chuyện kể của người trở về từ chiến trường.
Thiếu tướng Trịnh Ngọc Huyền tiếp tôi trong một sáng mùa thu Tháng Tám, tại nhà ông nằm trong khu tập thể Bộ đội Biên phòng, phố Đào Tấn, Hà Nội. Biết công việc của tôi, trong cái bắt tay rất chặt, chân tình, ông nói: "Viết về mình nên vừa phải thôi, bởi tất cả những gì có được của mình là nhờ Đảng, Công an, Quân đội, làng quê cho cả". Ông cười, cái cười đôn hậu, bao dung, làm tôi được thể trò chuyện với ông thoải mái.
Từ Châu Đốc, An Giang, chúng tôi đi theo trục đường liên huyện dọc theo luồng chảy ra biển của dòng kênh Vĩnh Tế và kênh Thoại Ngọc Hầu về đến sông Giang Thành, gặp biển Hà Tiên, Kiên Giang để nghe gió chướng hây hẩy xanh trên những cánh đồng mướt mát phù sa châu thổ và những vuông tôm, đầm cá kề nhau loang loáng dưới nắng xuân.
Với ý chí và quyết tâm cao để phát triển kinh tế cho gia đình, tạo công ăn việc làm cho người dân, nhiều thành niên dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã khởi nghiệp thành công từ tài nguyên bản địa. Họ đã khẳng định được thương hiệu riêng và tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho bà con buôn làng.
Trung tướng Trịnh Trân (tên khai sinh là Trịnh Ngọc Chân, bí danh là Thanh Tùng), nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội; nguyên Tư lệnh Bộ đội Biên phòng; sinh năm 1928, tại xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây cũ (nay là Hà Nội). Vì hoàn cảnh nghèo khó, gia đình ông phải chuyển lên lập nghiệp, sinh sống ở khu phố Vườn Cam, thị xã Cao Bằng và mảnh đất này đã nuôi dưỡng ông lớn lên, gắn bó cùng ông, để lại cho ông nhiều kỷ niệm của một thời thơ ấu.
Trung tướng Trần Quyết (tên khai sinh là Phạm Văn Côn), sinh năm 1922, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an, nguyên Tư lệnh kiêm Chính ủy Công an nhân dân vũ trang, đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Sao vàng, Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác. Là người lãnh đạo gắn bó suốt đời với sự nghiệp bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia và xây dựng lực lượng Công an nhân dân nói chung, Công an nhân dân vũ trang nói riêng, Trung tướng Trần Quyết đã để lại trong lòng bao thế hệ người lính hình ảnh người chỉ huy thông minh, mưu trí và đầy lòng nhân ái.
Nằm ở phía Nam Tây Nguyên, tỉnh Đắk Nông có 141km đường biên giới trải dài trên 77 thôn, buôn, bon thuộc 7 xã của 4 huyện là Đắk Mil, Đắk Song, Cư Jút, Tuy Đức và tiếp giáp với tỉnh Mondulkiri, Vương quốc Campuchia. Từ nhiều năm qua, tình đoàn kết, hữu nghị giữa chính quyền, nhân dân và lực lượng bảo vệ biên giới của hai tỉnh đối diện luôn được chăm lo vun đắp, tạo sự nhất quán trong mỗi phương châm, hành động và dành cho nhau tình cảm sâu sắc nhất trong cuộc sống. Đặc biệt, trước những thách thức đến từ vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống, hai địa phương vẫn luôn bám sát phương châm “làm việc theo nguyên tắc, ứng xử bằng cả tấm lòng”, cùng nhau xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới bình yên và phát triển…
Thủ tướng Campuchia Samdech Hun Sen đã trở lại và đi thăm các địa danh lịch sử tại xã Lộc Tấn, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước - nơi 45 năm trước đây (ngày 21-6-1977), Thủ tướng và đồng đội bắt đầu con đường cách mạng, cứu đất nước Campuchia khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot. Đây là những địa điểm, mà như lời Thủ tướng Hun Sen, đáng nhớ nhất cuộc đời mình và góp phần thay đổi đất nước Campuchia sau này.
Trong tổng số hơn 80km đường biên giới tiếp giáp giữa hai tỉnh Gia Lai (Việt Nam) và Ratanakiri (Vương quốc Campuchia), thì có 19,6km đường biên giới trên sông thủy điện Sê San. Đây có thể nói là khu vực năng động bậc nhất trên đoạn biên giới tiếp giáp giữa hai tỉnh nhờ vào điều kiện tự nhiên, cư dân phát triển, trong đó, điểm nhấn chính là cặp cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh (Việt Nam) - Ô Za Đao (Campuchia) cùng nhiều đường mòn dân sinh và lối mở “vắt qua” con sông thủy điện. Dù sông Sê San có lúc vơi lúc đầy, mối quan hệ giữa hai dân tộc Việt Nam - Campuchia vẫn luôn sáng trong như ngọc…
Suốt 2 năm qua, lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) căng mình thực hiện nhiệm vụ trên các tuyến biên giới, vừa quản lý, bảo vệ chủ quyền Tổ quốc, vừa tập trung ngăn chặn xuất nhập cảnh trái phép, phòng, chống dịch Covid-19 từ sớm, từ xa, góp phần quan trọng để đất nước kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.
Năm 2021 ghi lại dấu ấn của nhiều sự kiện đối ngoại biên phòng nổi bật, khẳng định sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác đối ngoại biên phòng một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, hiệu quả của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Những thành quả của các hoạt động đối ngoại biên phòng trong năm qua còn khẳng định vị trí, vai trò của QĐND Việt Nam nói chung và lực lượng BĐBP nói riêng trong tham gia củng cố, tăng cường mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước láng giềng; đóng góp to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Năm 2021, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại và diễn biễn phức tạp, song, bám sát các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, sự chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã có nhiều chủ trương, biện pháp linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả để lãnh đạo, chỉ đạo toàn lực lượng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “kép”, vừa quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, vừa phòng, chống dịch Covid-19. Đồng thời, phát huy vai trò của cấp ủy, chính quyền địa phương các tỉnh biên giới, tạo dựng được phòng tuyến nhân dân, tham gia quản lý, bảo vệ biên giới, phòng, chống xuất, nhập cảnh trái phép và phòng, chống dịch; góp phần quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
Năm 2021, tình hình an ninh, chính trị thế giới, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp. Trong nước, tình hình chính trị, xã hội ổn định; vị thế đất nước tiếp tục được nâng cao. Tuy nhiên, trên tuyến biên giới, tình hình an ninh trật tự, hoạt động của các loại tội phạm ở một số địa bàn diễn biến phức tạp; dịch bệnh Covid-19 gây thiệt hại nặng nề. Trước tình hình trên, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP và cấp ủy, chỉ huy các cấp đã đoàn kết, chủ động, bám sát thực tiễn nhiệm vụ, đề cao trách nhiệm, lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành toàn diện nhiệm vụ công tác Biên phòng; để lại nhiều dấn ấn, được Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.
Năm 2021, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, tình hình hoạt động của các loại tội phạm và tình trạng xuất nhập cảnh trái phép diễn biến phức tạp trên các tuyến biên giới đã đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Trong bối cảnh đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã lãnh đạo, chỉ đạo toàn lực lượng BĐBP đồng sức, đồng lòng, đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ công tác biên phòng năm 2021, nhiều nhiệm vụ hoàn thành tốt, có nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc.
