Tham dự buổi lễ có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc; đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương; ông Michael Croft, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam; lãnh đạo 9 tỉnh miền Trung có chung di sản, các đại biểu trong nước và quốc tế cùng đông đảo nhân dân tỉnh Bình Định.

Bài chòi là một loại hình nghệ thuật dân gian, ra đời từ hàng trăm năm trước, nơi các làng quê miền Trung (từ Quảng Bình đến Khánh Hòa) và đã ăn sâu, bám rễ vào tâm hồn và không gian sống của người dân các địa phương nơi đây. Các làn điệu, lời ca bình dị, ngọt ngào của Bài chòi đã góp phần tạo nên cốt cách của con người Trung bộ: Thẳng thắn, chân thành và giản dị.

Với khả năng trao truyền các tri thức văn hóa dân gian thông qua trò chơi và việc trình diễn, Bài chòi đã trở thành hình thức sinh hoạt cộng đồng mang tính giáo dục cao. Các câu chuyện trong Bài chòi luôn thể hiện tình yêu quê hương đất nước, sự gắn kết cộng đồng và những bài học đạo đức, kinh nghiệm trong cuộc sống của người dân. Trải qua những bước thăng trầm của lịch sử, nghệ thuật Bài chòi Trung bộ vẫn không ngừng phát triển đa dạng và phong phú.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chúc mừng và biểu dương cộng đồng chủ thể di sản đã sáng tạo, gìn giữ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc này.

“Việt Nam thân thương của chúng ta luôn được xướng lên tại các hội nghị của tổ chức UNESCO khi một di sản thiên nhiên, một di sản văn hóa hay một di sản của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được thế giới vinh danh. Năm nay, UNESCO vinh danh nghệ thuật Bài chòi Trung bộ, di sản văn hóa phi vật thể thứ 12 của Việt Nam là vinh danh những người con anh dũng, kiên trung nhưng đậm chất dí dỏm, sáng tạo và yêu thơ ca của mảnh đất miền Trung ruột thịt đầy nắng gió bởi lẽ bài chòi là một bộ môn tổng hợp mang tính sáng tạo và giải trí cao, kết hợp âm nhạc, thơ ca, diễn xướng, hội họa và văn học”.

Thủ tướng cũng xúc động chia sẻ, “Mỗi lần di sản Việt Nam được thế giới vinh danh, trong mỗi chúng ta lại trào dâng niềm tự hào, tự tôn dân tộc, lòng biết ơn sâu sắc trước tiền nhân và khao khát tiếp tục vươn lên để sánh kịp với bạn bè năm châu trong phát triển đất nước và gìn giữ bản sắc văn hóa.Từ nay di sản này không chỉ của riêng Việt Nam mà trở thành tài sản chung của nhân loại. Đi cùng với niềm tự hào là trách nhiệm của mỗi chúng ta. Trách nhiệm gìn giữ và bảo tồn nghệ thuật bài chòi trước quốc tế; Trách nhiệm đối với các bậc tiền nhân, đối với di sản này tỏa sáng, xứng đáng với vùng đất một thời văn hóa Sa Huỳnh rực rỡ, xứng đáng với nền văn minh Champa một thời vàng son, một bộ phận không thể tách rời của văn hóa Việt Nam chúng ta”.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị các tỉnh, thành và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hợp tác chặt chẽ để bảo vệ và phát huy nghệ thuật Bài chòi Trung Bộ Việt Nam; tăng cường trao đổi văn hóa giữa các quốc gia, dân tộc có di sản tương đồng với nghệ thuật Bài chòi.

“Đảng, Nhà nước ta đã xác định rõ: Việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc vừa là mục tiêu của phát triển, vừa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là sức mạnh nội sinh quan trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trên tinh thần đó, Chính phủ Việt Nam long trọng cam kết cùng các nghệ nhân, nghệ sĩ, cộng đồng thực hành di sản, các cơ quan Trung ương và địa phương thực hiện nghiêm túc và hiệu quả Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy bền vững giá trị di sản Nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam cũng như các di sản khác mà UNESCO đã công nhận. Đảm bảo rằng cái gì thuộc về cộng đồng phải trả về cho cộng đồng và chia sẻ bài học thành công của các quốc gia, dân tộc có di sản tương đồng trên thế giới”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Tại buổi lễ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố chương trình hành động quốc gia nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại nghệ thuật Bài chòi.

Theo đó, 9 tỉnh Trung bộ dưới sự chủ trì của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ quyết tâm xây dựng Đề án bảo tồn và phát huy di sản nghệ thuật Bài chòi; tổ chức tập huấn và kiểm kê Di sản hàng năm, nhận diện, tư liệu hóa Di sản, phục hồi các thành tố đã mai một, những tri thức dân gian liên quan đến Di sản và định kỳ tổ chức Liên hoan Bài chòi; xây dựng các chương trình giáo dục, giới thiệu, quảng bá Di sản gắn với phát triển du lịch. Tôn vinh các cá nhân, câu lạc bộ, cộng đồng có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ, thực hành, truyền dạy, bảo vệ và phát huy giá trị Di sản.

Sau lễ vinh danh là chương trình nghệ thuật hoành tráng với chủ đề “Âm vang nghệ thuật Bài chòi”, quy tụ sự tham gia của gần 400 nghệ nhân, nghệ sĩ, ca sĩ của 9 tỉnh có di sản Bài chòi.

Phương Oanh