Là lực lượng nòng cốt, chuyên trách quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia và quản lí cửa khẩu, kiểm soát XNC theo quy định của pháp luật, BĐBP đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin gắn với cải cách TTHC trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, khu vực biên giới. Những năm qua, lực lượng chuyên trách về cửa khẩu đã đột phá ứng dụng trong thực hiện thủ tục Biên phòng điện tử (TTBPĐT) theo hình thức dịch vụ công mức độ 3 và 4 tại cửa khẩu, cảng biển; triển khai chữ ký số cho các cửa khẩu cảng biển, kết nối Cổng thông tin TTBPĐT cảng biển với Cổng thông tin một cửa quốc gia, một cửa ASEAN.

Hiện nay, BĐBP đang thực hiện 21 TTBPĐT (gồm 18 thủ tục kết nối với Cổng Thông tin một cửa quốc gia, 3 thủ tục triển khai trên Cổng thông tin biên phòng điện tử) tại 89 cửa khẩu (38 cửa khẩu cảng và 51 cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính tuyến biên giới đất liền). Đồng bộ kết quả giải quyết TTHC của 19 TTBPĐT tại 89 cửa khẩu lên Cổng dịch vụ công Bộ Quốc phòng. Đến ngày 31/12/2023, đã đồng bộ 31.101 bộ hồ sơ thủ tục lên Cổng dịch vụ công Bộ Quốc phòng, 100% hồ sơ giải quyết đúng thời hạn.

Hiện, đã triển khai phần mềm Quản lý, kiểm soát XNC theo mô hình dữ liệu tập trung kết nối với 109 cửa khẩu (trong đó, 71 cửa khẩu tuyến biên giới đất liền và 38 cửa khẩu cảng) về Bộ Tư lệnh BĐBP và đồng bộ với dữ liệu của Cục Quản lý XNC/Bộ Công an qua đường truyền kết nối trực tiếp. Tham mưu cho BQP công bố 35 TTHC lĩnh vực quản lý biên giới liên quan đến hoạt động hỗ trợ kinh doanh thuộc thẩm quyền quản lý; hoàn thành cập nhật, tính chi phí tuân thủ đối với 35 TTHC và đưa lên Cổng tham vấn quy định kinh doanh theo hướng dẫn của Văn phòng Chính phủ.

Tiếp tục triển khai thực hiện theo Quyết định 15/2019/QĐ-TTg ngày 28/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện TTBPĐT tại các cửa khẩu do BQP quản lý, Cục Cửa khẩu đã chủ động phối hợp với cơ quan chức năng triển khai 6 TTBPĐT (trong đó, 5 thủ tục kết nối cơ chế một cửa quốc gia, 1 thủ tục kết nối với Cổng thông tin biên phòng điện tử, đang đề nghị Tổng cục Hải quan triển khai trên Cổng thông tin một cửa quốc gia) tại 51 cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính trên tuyến biên giới đất liền, góp phần cải cách TTHC công tác quản lý và kiểm soát XNC, đáp ứng yêu cầu xây dựng Chính phủ điện tử; điện tử hóa trong khai báo, xác nhận hoàn thành thủ tục, rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục biên phòng tại cửa khẩu biên giới đất liền, nhất là thủ tục đối với đoàn khách du lịch, lữ hành..., tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tham gia XNC.

Đặc biệt, hiện nay, tại các cửa khẩu quốc tế và cửa khẩu trọng điểm, BĐBP đã triển khai 19 hệ thống cổng kiểm soát tự động, cửa khẩu chính tại 9 tỉnh tuyến biên giới đất liền; rút ngắn thời gian kiểm soát XNC từ 40 giây xuống còn từ 13 đến 15 giây/lượt người; kiểm soát được Hộ chiếu và giấy thông hành, có tính năng nhận diện sinh trắc học. Tại 36 cửa khẩu, cảng biển và cửa khẩu cảng thủy nội địa, đã triển khai và chỉ đạo các đơn vị thực hiện TTBPĐT theo Cơ chế một cửa quốc gia, đã đem lại hiệu quả, lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.

Đó là, người làm thủ tục có thể ở bất cứ nơi nào có mạng internet thực hiện khai báo và nhận kết quả hoàn thành TTBPĐT trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, không phải nộp hồ sơ giấy; TTBPĐT được hoàn thành trước khi tàu đến, rời cảng; ngay sau khi cập cảng an toàn, tàu được phép bốc dỡ hàng hóa, thuyền viên, hành khách được phép đi bờ; tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, chi phí cầu bến neo đậu, hao mòn máy móc phương tiện; nâng cao năng lực xếp dỡ hàng hóa, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp cảng khai thác tối đa công năng của cầu, bến cảng; hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ thủ tục biên phòng và người làm thủ tục, tạo sự minh bạch. So với thực hiện thủ tục biên phòng theo phương thức thủ công, thời gian tàu thuyền chờ hoàn thành thủ tục từ 2 đến 4 giờ (sau khi cập cảng); khi thực hiện TTBPĐT đã giảm xuống bằng 0 giờ do TTBPĐT đã được hoàn thành trước khi tàu cập cảng.

Đối với tàu khách chở khách du lịch quốc tế đến cảng: TTBPĐT đối với tàu, thuyền viên được hoàn thành trước khi tàu đến cảng. Đối với thủ tục nhập cảnh cho hành khách, áp dụng biện pháp kiểm tra hộ chiếu giấy tờ, cấp thị thực, đóng dấu kiểm chứng nhập cảnh vào hộ chiếu của hành khách từ phao số 0. Do vậy, thuyền viên, hành khách được phép rời tàu đi bờ tham quan, du lịch theo chương trình ngay khi tàu neo đậu an toàn tại cảng mà không mất thời gian chờ làm thủ tục.

Thực hiện thí điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác cấp, kiểm soát các loại giấy phép tại cửa khẩu cảng trên Cổng thông tin biên phòng điện tử: đang tiến hành bổ sung các tiện ích, hoàn thiện phần mềm để triển khai cấp các loại giấy phép tại các đơn vị biên phòng cửa khẩu cảng trực tuyến và xác nhận bằng chữ ký số (dự kiến, năm 2024 sẽ triển khai tại 7 cửa khẩu cảng có lưu lượng lớn, năm 2025, triển khai tại tất cả các cửa khẩu cảng); việc kiểm soát các loại giấy phép được thực hiện bằng công nghệ mã vạch 2D đã giảm thời gian kiểm soát đối với thuyền viên, hành khách đi bờ, người xuống tàu làm việc từ khoảng 3 phút/người xuống còn khoảng 30 giây/người.

Đại tá Đỗ Ngọc Toàn, Cục trưởng Cục Cửa khẩu BĐBP