Biên phòng - Trong niên vụ 2015, đồng bào các dân tộc thuộc vùng vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang) đã thu về gần 3.000 tỷ đồng từ vải và các dịch vụ phụ trợ. Năm nay, vải cũng đã bước vào mùa thu hoạch với niềm tin vững chắc vào đột phá của thị trường với sự vào cuộc tổng lực của nhiều cơ quan, đơn vị. Hàng nghìn cơ sở sản xuất vải thiều theo tiêu chuẩn VietGap và GlobalGap. Hàng chục doanh nghiệp đã ký kết hợp đồng để quả vải có thể nhanh chóng "xuất ngoại". Và đương nhiên, những cửa khẩu đường bộ, cửa khẩu cảng biển cũng đang sẵn sàng cho những chuyến hàng mang thương hiệu Việt qua biên giới!
Định danh bằng VietGap và GlobalGap
Những diễn biến bất thường của thời tiết đã khiến sản lượng vải thiều năm nay theo dự đoán sẽ giảm khoảng 60.000 tấn so với năm trước. Mặc dù vậy, tại các vườn vải thiều được trồng, chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGap và GlobalGap tại Lục Ngạn vẫn khá ổn định. Bà Vi Thị Minh, cán bộ khuyến nông xã Giáp Sơn, huyện Lục Ngạn cho biết: Mặc dù nhiều vườn vải trong xã ít hoa, không đậu quả, song riêng 50ha vải thiều trồng theo tiêu chuẩn GlobalGap luôn đạt tỷ lệ ra quả khoảng 80%.
Nguyên nhân chính là do các hộ dân được tập huấn kỹ về quy trình kỹ thuật chăm sóc và chủ động trong việc đưa ra phương pháp xử lý phù hợp. Ông Bùi Cao Huy, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hồng Giang cho biết, với việc áp dụng tiêu chuẩn GlobalGap đã giúp cho tỷ lệ vải đậu quả toàn xã đạt hơn 80%, cao hơn bình quân chung cả huyện Lục Ngạn 20%. Dự kiến, tổng sản lượng ước đạt 130 nghìn tấn, trong đó, vải chín sớm ước đạt khoảng 23 nghìn tấn, vải chính vụ là 107 nghìn tấn. Thời điểm thu hoạch chính vụ vào khoảng từ ngày 20 - 25/6.
Theo ông Cao Văn Hoàn, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn thì năm nay, vải thiều tiếp tục có bước đột phá trong việc sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGap để xuất khẩu sang những thị trường khó tính như Mỹ, Australia, EU... Nhiều doanh nghiệp đến thăm vùng sản xuất vải thiều theo tiêu chuẩn VietGap và GlobalGap đã sẵn sàng thu mua với giá cao hơn so với thị trường cùng thời điểm để xuất khẩu sang Mỹ và một số thị trường khó tính khác.
Đặc biệt, sau những tín hiệu tốt đẹp của thương vụ năm 2015, thị trường Mỹ đã chấp nhận tăng thêm 7 mã số vùng trồng theo tiêu chuẩn GlobalGap để nhập khẩu vào thị trường này, nâng tổng số mã vùng trong toàn tỉnh Bắc Giang lên 13 mã vùng, với diện tích gần 160ha, thu hút 327 hộ tham gia. Bên cạnh đó, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cũng quyết định cấp cho 2 doanh nghiệp 5 mã vùng trồng nữa trên địa bàn huyện Lục Ngạn để chỉ đạo quản lý trực tiếp và thu mua sản phẩm.
Ngoài các thị trường truyền thống như Pháp, Trung Quốc đã nhiều năm nhập khẩu vải thiều của địa phương, thì một số doanh nghiệp trên địa bàn cũng đang xúc tiến, tiếp cận với thị trường Trung Đông. Thương hiệu vải thiều Lục Ngạn cũng đã tiến hành đăng ký bảo hộ sản phẩm tại một số nước như Hàn Quốc, Trung Quốc, Lào, Campuchia và Nhật Bản, do vậy, sản lượng vải thiều tiêu thụ tại các thị trường này đang mở ra tiềm năng rất lớn.
Huy động tổng lực cho thương vụ 2016
Ông Hoàng Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) nhận định: Thị trường xuất khẩu vải thiều đã được mở rộng tới nhiều quốc gia, không quá phụ thuộc vào thị trường truyền thống. Sản lượng xuất khẩu chiếm khoảng 45-52% tổng sản lượng, đặc biệt, thị trường xuất khẩu hiện nay đã mở rộng sang các nước ASEAN như Lào, Campuchia, Thái Lan, Singapore, Malaysia và sang cả các nước Australia, Mỹ, Nhật... Ông Tuấn đề xuất, tiếp nối hiệu quả việc tiêu thụ vải thiều tại thị trường trong nước, nhất là các tỉnh phía Nam, Bắc Giang cần mở rộng thị trường tiềm năng là miền Bắc và miền Trung.
Đại diện cho địa phương quản lý vùng nguyên liệu, ông Dương Văn Thái, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang khẳng định, tỉnh tiếp tục coi trọng tất cả các thị trường theo hướng không để lệ thuộc vào bất cứ thị trường nào và đặc biệt chú trọng việc đẩy mạnh xúc tiến tiêu thụ trong nước. Ngoài ra, tỉnh luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp đưa vải thiều vào các thị trường khó tính nhưng có giá trị gia tăng cao.
Được biết, theo kế hoạch, trong tháng 6, cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu sản phảm, kiểu dáng bao bì, tem, nhãn hiệu hàng hóa, tỉnh Bắc Giang sẽ phối hợp với Bộ Công thương và một số tỉnh tổ chức xúc tiến tiêu thụ vải thiều; tổ chức Tuần lễ vải thiều tại thành phố Hà Nội, mở rộng kênh tiêu thụ qua các siêu thị lớn, uy tín để cung cấp ra thị trường quả vải chất lượng cao.
Một cách làm khác cũng được bà con nông dân địa phương rất ủng hộ là, tỉnh sẽ tổ chức ký kết chương trình hợp tác tạo liên kết chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ các sản phẩm hàng hóa chủ lực giữa thành phố Hà Nội và Bắc Giang giai đoạn 2016 - 2020, trong đó có vải thiều Lục Ngạn. Ông Vi Bảo Hà, chủ trang trại trồng vải theo tiêu chuẩn GlobalGap hy vọng rằng, việc tổ chức các chương trình kết nối sản xuất tiêu thụ, xây dựng hệ thống phân phối chuyên nghiệp và hiệu quả sẽ mang lại hiệu ứng tốt cho đầu ra của cây vải. Ông cũng đề nghị, các cơ quan chức năng và doanh nghiệp sẽ là cầu nối để tạo dựng và duy trì tốt mối quan hệ hợp tác gắn bó với đối tác khách hàng Trung Quốc, Lào, Campuchia, nhằm tạo tính ổn định, bền vững trong chế biến, tiêu thụ vải thiều.
Lạng Sơn là một trong những địa phương có lượng vải thiều xuất khẩu lớn nhất sang thị trường Trung Quốc qua các cửa khẩu chính và cửa khẩu phụ. Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn Vi Công Tường khẳng định: Đối với mặt hàng xuất khẩu vải thiều của Bắc Giang, thời gian tới, Lạng Sơn sẽ thực hiện tốt vai trò đầu mối xúc tiến thương mại, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về giao thông, bến bãi và các thủ tục hành chính. Đối với vấn đề thời gian mở cửa khẩu, Hải quan và BĐBP Lạng Sơn sẽ tích cực đàm phán với phía Trung Quốc để có thể mở cửa sớm hơn vào lúc 7 giờ. Đồng thời, ưu tiên xuất khẩu vải trước, tiếp đó mới đến các mặt hàng khác.
Ngân An
