Ba Đình là tên gọi một căn cứ chống thực dân Pháp nổi tiếng ở Thanh Hóa trong thời kỳ 1885 – 1888 đã được đặt tên cho Quảng trường Ba Đình. Ngày đó, một lễ đài cao bằng gỗ căng vải đỏ vươn lên như một đài hoa chiến thắng. Hàng chục nghìn nhân dân Hà Nội và các tỉnh đã nườm nượp về đây dự ngày hội lớn, cuồn cuộn như một đại dương dậy sóng, sóng người và sóng cờ. Đây là cuộc hội tụ nhân dân lớn nhất chưa từng có trong lịch sử từ trước tới nay.

Trong kí ức mọi người ngày ấy còn nguyên vẹn hình ảnh vị Chủ tịch nước xuất hiện thật giản dị và thân thiết, gần gũi biết bao. Bác đội chiếc mũ vải đã ngả màu vàng, mặc bộ quần áo kaki cổ cao, đi dép cao su với dáng vẻ hoạt bát. Nhà thơ Tố Hữu, trong trường ca “Theo chân Bác” đã khắc họa hình ảnh Bác Hồ bằng những câu thơ xúc động, tha thiết ân tình: “Người đọc tuyên ngôn... rồi chợt hỏi/ Đồng bào nghe tôi nói rõ không/ Ôi câu hỏi hơn một lời kêu gọi/ Rất đơn sơ mà ấm bao lòng”. Có lẽ, không khí hào hùng của những ngày Thu lịch sử ấy là nguồn cảm xúc bất tận và say đắm, truyền cho nhạc sĩ Bùi Công Ký viết thành công ca khúc cách mạng nổi tiếng “Ba Đình nắng”, phổ thơ của Vũ Hoàng Địch, mà khi cất lên ai cũng thấy rạo rực, phấn khởi, ngỡ như mình đang hòa dòng người bước đi rầm rập dưới nắng Thu vàng, với gió Thu lồng lộng, để lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên bầu trời trong xanh.

Đó là âm vang náo nức, giai điệu với lời ca phơi phới lòng người: “Gió vút lên ngọn cờ trên kì đài phấp phới/ Gió vút lên đây bao nguồn sóng mới/ Tôi về đây lặng nghe theo tiếng gọi/ Của mùa Thu cách mạng, màu vàng sao”.

Ngày Quốc khánh 2-9 từ lâu đã trở thành Tết độc lập của đồng bào các dân tộc, đồng bào đã chọn ngày này làm ngày hội vui của bản làng. Bao sắc màu áo thổ cẩm thêu dệt vào đó sắc nắng vàng Thu của hoa văn, cùng với những nhạc cụ dân tộc đã tấu lên bản hòa ca ngợi ca đất nước, con người và đặc biệt là ngợi ca hình ảnh Bác Hồ kính yêu.

Đó là ngày hội kết đoàn, chung sức, đồng lòng đưa ánh sáng ấm no đến với các bản làng heo hút. Có thể nói, ngày khai sinh cho đất nước chính là khai sinh cho mỗi người, cho mỗi thế hệ. Sức mạnh của dân tộc Việt Nam là sức mạnh nguồn cội, một cội nguồn văn hóa lâu đời bền vững đã từng được khẳng định: “Nam Quốc sơn hà, nam đế cư” (Lý Thường Kiệt); hay “Xã tắc từ đây vững bền – Giang sơn từ đây đổi mới” (Nguyễn Trãi). Và đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị anh hùng dân tộc, một nhà văn hóa lớn đã khẳng định vị thế dân tộc trong “Tuyên ngôn độc lập”: “Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống Phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! dân tộc đó phải được độc lập”.

Những ngày Thu lịch sử này, lòng chúng ta luôn hướng về Hà Nội – Thủ đô của cả nước, hướng về Quảng trường Ba Đình lịch sử, nơi đó có lăng Bác như một đài hoa bất tử. Hà Nội những ngày này cũng như cả nước đang căng mình bước vào một trận chiến mới cam go và ác liệt chưa từng có trong tiền lệ: Đó là đẩy lùi, ngăn chặn dịch Covid -19, kẻ thù vô hình giấu mặt, một kẻ thù gieo nỗi kinh hoàng của cả nhân loại. Chưa bao giờ tình yêu Tổ quốc, yêu cộng đồng, yêu con người với truyền thống đạo lý “Người trong một nước phải thương nhau cùng”, mang trong mình hào khí ngày độc lập trong mỗi con người Việt Nam lại dạt dào, mãnh liệt đến thế.

Có thể giãn cách, cách ly xã hội, nhưng không thể có cách lòng. Và sắc nắng Ba Đình hôm nay trong nắng vàng tươi còn có cả tình người, giọt nắng lan tỏa yêu thương, lan tỏa niềm hy vọng, khát khao, lan tỏa tình yêu Tổ quốc, để chúng ta hướng tới một tương lai tươi đẹp.

Hà Huy