Biên phòng - Với việc chính thức ký Nghị định thư xuất khẩu chính ngạch tổ yến (yến sào) sang Trung Quốc, Việt Nam đã hoàn tất quy trình đưa một trong những thực phẩm đắt nhất thế giới sang Trung Quốc sau nỗ lực đàm phán bền bỉ giữa hai bên. Việc này mở ra cơ hội phát triển cho ngành hàng triệu đô, nâng cao thu nhập cho hàng nghìn hộ nuôi yến nước ta.
Hiện nay, cả nước có trên 22.000 nhà nuôi chim yến. Sản lượng yến của Việt Nam khoảng 120 tấn, giá trị trên 500 triệu USD. Ngành yến Việt Nam đang có nhiều cơ hội phát triển và tiềm năng mang lại giá trị kinh tế cao. Việc xuất xuất khẩu tổ yến đi thị trường Trung Quốc sẽ tạo ra rất nhiều cơ hội cho ngành yến Việt Nam phát triển, đảm bảo ổn định đầu ra cho sản phẩm, mang lại lợi ích kinh tế rất cao, tạo động lực phát triển mạnh mô hình nuôi chim yến, chế biến tổ yến.
Cơ hội mở rộng thị trường
Khi nghe thông tin yến sào nước ta được phép xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc, chị Nguyễn Thị Thúy, ở xã Vĩnh Hòa Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Kiên Giang phấn khởi cho biết: “Trung Quốc là thị trường có tiềm năng rất lớn bởi dân số đông, lại có thói quen tiêu dùng ưa chuộng dùng sản phẩm yến”. Việt Nam được phép xuất khẩu chính ngạch tổ yến vào Trung Quốc có nghĩa là những người nuôi yến như chị Thúy có cơ hội mở rộng thị trường. Theo chị Thúy, yến sào là mặt hàng có giá trị kinh tế cao, nên các hộ nuôi yến đều mong muốn được hướng dẫn, hỗ trợ quảng bá, kết nối để sớm đưa được sản phẩm của mình vào Trung Quốc.
Hiện, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới, chiếm hơn 80% thị phần toàn cầu. Các số liệu chuyên ngành tổ yến tại Trung Quốc cho biết, nhập khẩu tổ yến chính ngạch vào Trung Quốc năm 2019 là 180 tấn, năm 2020 là 220 tấn và năm 2021 khoảng hơn 300 tấn. Trong khi đó, Việt Nam có tiềm năng rất lớn và thuận lợi cho việc phát triển nghề nuôi chim yến do có bờ biển dài, nhiều đảo và các dãy núi nhô ra biển, ra các đầm, phá. Chất lượng sản phẩm tổ yến của Việt Nam được đánh giá vượt trội so với các nước trong khu vực. Nhờ vậy, sản phẩm tổ yến của Việt Nam được khách hàng Trung Quốc rất ưa chuộng. Hơn nữa, Việt Nam có đường biên giới dài với Trung Quốc, rất thuận lợi cho việc buôn bán, vận chuyển, cung ứng sang thị trường Trung Quốc để tiêu thụ các sản phẩm tổ yến, tạo ra lợi thế cạnh tranh hơn cho sản phẩm tổ yến của Việt Nam so với các nước khác.
Ở cương vị “Tư lệnh” ngành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan chia sẻ: “Ngành nông nghiệp của Việt Nam liên tiếp đón tin vui khi sản phẩm tổ yến đã được chính thức xuất khẩu sang Trung Quốc, trái bưởi và chanh cũng được chính thức xuất khẩu sang New Zealand. Chúng ta có điều kiện rất thuận lợi là gần thị trường Trung Quốc. Trung Quốc là thị trường tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 80% thị phần toàn cầu. Ngược lại, Việt Nam có tiềm năng về ngành nuôi yến, có bờ biển dài, có các vịnh, đầm, phá…, với nhiều điều kiện thuận lợi để nuôi yến.
Một bên là thị trường lớn, một bên có nhiều điều kiện ưu đãi để nuôi yến, nên từ ba năm nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã xây dựng chiến lược phát triển ngành yến, đưa yến sang thị trường Trung Quốc. Sau ba năm kiên trì, chúng ta đã ký được Nghị định thư giữa hai bên, khởi động việc xuất khẩu chính ngạch yến sang thị trường Trung Quốc. Tôi nghĩ rằng, khi kích hoạt được thị trường rộng lớn này thì chuỗi ngành hàng yến của ta sẽ được cấu trúc lại và tạo ra giá trị gia tăng cao hơn, thu nhập của người nuôi yến, doanh nghiệp chế biến yến sẽ gia tăng cao hơn”.
Cấu trúc lại ngành hàng để “đi” xa hơn
Việc xuất khẩu yến sào vào thị trường Trung Quốc sẽ tạo rất nhiều cơ hội cho ngành yến Việt Nam phát triển, đảm bảo ổn định đầu ra cho ngành yến, tạo thuận lợi cũng như động lực phát triển mạnh ngành nuôi chim yến. Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu yến sang Trung Quốc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tổ chức Hội nghị phổ biến nội dung Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc cho tất cả các Hiệp hội, Hội và doanh nghiệp có liên quan để các đơn vị chủ động chuẩn bị, đáp ứng điều kiện xuất khẩu.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng lưu ý, các doanh nghiệp chế biến tổ yến cần phải tìm hiểu thật kỹ và tuân thủ đúng, đầy đủ các yêu cầu của phía Trung Quốc nêu trong Nghị định thư này như các điều kiện về quản lý cơ sở nuôi chim yến, chế biến tổ yến để bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm tổ yến xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc theo đúng quy định. Đồng thời, các Hiệp hội, Hội và doanh nghiệp cũng cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan chuyên môn, các địa phương để khẩn trương xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình giám sát bệnh cúm gia cầm và Newcastle trên chim yến; Kế hoạch giám sát an toàn thực phẩm sản phẩm tổ yến.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “Tính xa hơn, chúng tôi sẽ tổ chức lại ngành hàng yến, chuyển đổi số trong ngành hàng yến để làm sao có thể kiểm soát được tất cả các khâu, từ đó, tạo ra niềm tin của người tiêu dùng, niềm tin của thị trường Trung Quốc”.
“Chúng tôi cũng muốn truyền đi thông điệp đến người nuôi yến, doanh nghiệp xuất khẩu, cả ngành hàng yến rằng, thời cơ chúng ta đã có rồi, Nghị định thư đã ký, việc còn lại là tâm thế của chúng ta khi xuất khẩu một loại hàng hóa mà thị trường có nhu cầu lớn thì ta phải cấu trúc lại ngành hàng yến. Để đi xa thì chúng ta phải đi cùng nhau để đảm bảo chất lượng, đáp ứng được yêu cầu của phía thị trường Trung Quốc. Thời gian qua, có sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước, nên qua đây, tôi muốn nhấn mạnh lại rằng, thị trường Trung Quốc là thị trường đủ lớn cho tất cả chúng ta” - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.
Về lâu dài, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, sẽ chỉ đạo để có chiến lược, kế hoạch phát triển ngành yến Việt Nam có trách nhiệm, bền vững, bảo đảm giữ vững thương hiệu tổ yến Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của Trung Quốc, cũng như các thị trường tiềm năng khác.
Thu Hằng
